Đại hoàng với tác dụng của cây đại hoàng và cách dùng trị bệnh là gì?

Đại hoàng có tác dụng gì? Tác dụng của cây đại hoàng chữa bệnh gì: Táo bón, cầm máu, kháng khuẩn,… Cách dùng đại hoàng tươi khô nấu uống đại hoàng kiêng gì tránh tác dụng phụ tác hại của cây đại hoàng. Sử dụng chế biến đại hoàng sắc hãm trà đại hoàng uống hàng ngày. Giá đại hoàng bao nhiêu tiền 1kg mua ở đâu? Hình ảnh cây đại hoàng.

Cây đại hoàng là gì?

Cây đại hoàng thuộc họ rau răm, có tên khoa học là Rheum palmatum Baill. Trong y học và dân gian loại cây này còn có một số tên gọi khác như: Cẩm văn đại hoàng, hoàng lương, tướng quân, phá môn, cẩm trang hoàng, vô thanh hổ.

Trong Đông y cây cẩm trang hoàng (đại hoàng) có vị đắng, tính hàn, không chứa độc. Hiện nay loại cây này được dùng phổ biến để chữa các bệnh như táo bón, rong kinh,…

Đặc điểm của cây đại hoàng

Đại hoàng là giống cây thân thảo, sống lâu năm có thân và rễ to. Cây cẩm trang hoàng khoảng 1,5 – 2m, mặt ngoài nhẵn và rỗng ở giữa thân. Rễ cây phình dạng củm có màu vàng sẫm, mùi hơi hăng.

Lá ở sát gốc có cuống dài, to khoảng 30 – 35cm, phiến lá hình trái tim thường xẻ làm 5 – 7 thùy, mép hơi hình răng cưa (một số lá không có mép hình răng cưa). Phần lá ở gần ngọn thường nhỏ hơn bên dưới. Hoa cây có màu tính nhạt, mọc thành từng chùm dài.

Dược liệu đại hoàng là thân và rễ (củ) cây đã cạo vỏ và phơi khô. Phần rễ của cây thường dài 5 – 20cm, dày khoảng 2 – 4cm có màu vàng bóng rất thơm, cắt ra thấy trơn và hơi dính.

Thành phần dược tính của cây đại hoàng

Cây cẩm trang hoàng được nhiều chuyên gia, bác sĩ đánh giá cao về công dụng trong chữa bệnh. Thành phần hoạt chất chủ yếu có trong cây đại hoàng bao gồm những chất sau:

• Chất anthraquinon oid ở trạng thái kết hợp chứa physicon, rhein, chrysophanol emodin có tác dụng tẩy chiếm khoảng 2 – 5%.
• Các hợp chất tanin chứa rheum tannic acid, tetralin, cinnamic acid, glucogallin, catechin,… có khả năng tạo liên kết giữa các protein và hợp chất trong cơ thể.
• Chứa một số hoạt chất khác như: Calcium oxalate, acid béo, sennoside, glucose… có khả năng kích thích tiêu hóa, nhuận tràng, giải độc gan,… rất tốt cho sức khỏe.
• Có nhiều chất vô cơ, tinh bột và pectin.

Trong đó thành phần được đánh giá tốt của cẩm trang hoàng là tanin (chiếm khoảng 5% – 14%) có khả năng hỗ trợ điều trị một số bệnh lý hiệu quả.

Nhìn chung các thành phần có trong cẩm trang hoàng đa số đều có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, cẩm trang hoàng là thảo dược nên công dụng phụ thuốc vào cơ địa của người dùng.

Tác dụng của cây đại hoàng

Sử dụng thường xuyên vị thuốc cẩm trang hoàng sẽ mang lại những công dụng sau đây:

• Cẩm trang hoàng có khả năng tăng cường hoạt động của đại tràng và nhu động ruột mà không gây cản trở quá trình hấp thụ các chất dinh dưỡng trong cơ thể.
• Tăng co bóp cho túi mật và giãn cơ vòng giúp mật bài tiết tốt.
• Tác dụng cầm máu: Thành phần chrysophanol giúp kích thích tủy xương tạo tiểu cầu, tăng co thắt mạch máu từ đó giảm thời gian đông máu và cải thiện độ bền cho thành mạch.
• Tác dụng kháng khuẩn cao: Thành phần anthraquinone có trong cẩm trang hoàng giúp ức chế các vi khuẩn phát triển ở tụ cầu, song cầu, liên cầu,… Ngoài ra chúng còn có khả năng chống lại một số loại virus và nấm gây bệnh.
• Thành phần rhein và emofin giúp ức chế sự hình thành và phát triển của những tế bào ung thư.
• Giúp lợi tiểu, bảo vệ gan, giảm lượng cholesterol trong máu.
• Điều hòa huyết áp ở những bệnh nhân bị cao huyết áp.
• Kích thích khả năng tuần hoàn của hệ tim mạch.
• Trị đau mỏi xương khớp hiệu quả.

Ngoài ra trong đại hoàng còn chứa chất anthraquinone dễ gây tiêu chảy. Khi sử dụng với số lượng ít hơn 0,3kg thì chất tanin thường gây táo bón sau tiêu chảy ở người dùng.

Cách dùng cây đại hoàng

Cẩm trang hoàng được dùng nhiều trong Đông y để chữa các bệnh như táo bón, chảy máu mũi, đau bụng. Sau đây là một số bài thuốc được nhiều người sử dụng với vị thuốc này:

Cách sử dụng đạo hoàng trị táo bón

Lấy 10g đại hoàng, hậu phác và chỉ thực mỗi loại 6g, sắc nước uống. Ngày dùng 2 lần sau bữa ăn. Dùng khoảng 3 – 5 ngày bệnh sẽ được cải thiện.

Cách dùng đại hoàng trị đầy bụng, dễ nôn mửa sau ăn

Dùng 40g cẩm trang hoàng, 10g cam thảo sắc với 400ml nước đến khi cạn còn 1 nửa. Sử dụng hàng ngày trước bữa ăn khoảng 2 tiếng. Ngoài ra có thể tán hai vị thuốc trên thành bột rồi thêm hà thiên cao làm thành viên để sử dụng.

Cách sử dụng đại hoàng cầm máu

Lấy 80g đại hoàng và 10g hoàng liên, 10g hoàng cầm sắc với 3 chén nước đến khi cạn còn 1/3. Uống liên tục trong vòng 3 – 5 ngày rồi nghỉ một tuần lại dùng tiếp. Bài thuốc này rất phù hợp với những người thường xuyên bị chảy máu mũi, nôn ra máu,…

Cách dùng đại hoàng trị đau thắt lưng

Dùng 80g cẩm trang hoàng xắt lát dày khoảng 0,5mm trộn với sữa rồi sao khô đến khi ngả màu nâu. Mỗi lần dùng khoảng 8g sắc với 3 lát gừng và 3 bát nước, uống vào lúc đói.

Cách sử dụng đại hoàng điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ

Lấy 12g cẩm trang hoàng, 12g đào nhân, 4g miết trùng sắc nước uống hàng ngày. Dùng liên tục trong khoảng 10 – 15 ngày để mang lại hiệu quả tốt nhất. Bài thuốc này phù hợp với phụ nữ bị sản hậu ứ huyết, đau bụng dưới, rong kinh,…

Vị thuốc cẩm trang hoàng rất tốt, tuy nhiên để đạt hiệu quả cao và tránh gặp phải tác dụng phụ nên tham khảo ý kiến các bác sĩ trước khi dùng.

Xem thêm: Cẩm trang hoàng – vị thuốc đa dụng.

Hình ảnh cây đại hoàng

Cây cẩm trang hoàng có nguồn gốc từ Trung Quốc sau đó lan rộng qua nhiều nước khác trên thế giới. Hiện nay ở nước ta loại cây này được trồng nhiều ở Sa Pa và Đà Lạt.

Cẩm trang hoàng phát triển tốt ở độ cao trên 1000m và những nơi có khí hậu mát, ẩm. Những cây được dùng để làm thuốc thường có độ tuổi khoảng 3 – 4 năm.

Thời gian thu hoạch cẩm trang hoàng tốt nhất là vào khoảng tháng 9 – 10 hàng năm. Khi chế biến cây để làm thuốc thì bỏ hết phần thân và rễ con, chỉ lấy rễ củ rồi cạo vỏ rửa sạch.

Củ của cây cẩm trang hoàng sau khi thu hái thường phơi khô chứ không dùng tươi. Để cẩm trang hoàng phát huy hết công dụng thì nên sao khô với rượu hoặc nước gừng trước khi sử dụng.

Hiện nay chưa có nghiên cứu nào chỉ ra những tác hại của vị thuốc này. Tuy nhiên các bác sĩ Đông y khuyên phụ nữ đang mang thai, mới sinh và bị suy nhược cơ thể không nên dùng cẩm trang hoàng.

Giá cây đại hoàng khô có đắt không?

Cẩm trang hoàng được bán rất phổ biến trên thị trường với 2 loại khác nhau là của Việt Nam và Trung Quốc. Nhiều bác sĩ Đông y đánh giá đại hoàng của Trung Quốc có giá trị tốt hơn của Việt Nam. Tuy nhiên các sản phẩm thảo dược của Trung Quốc thường bị trộn các loại cây khác vào hoặc có chất bảo quản.

Cẩm trang hoàng là một vị thuốc quý được sử dụng trong hỗ trợ điều trị nhiều bệnh. Hiện tại, cẩm trang hoàng được bán nhiều tại các phòng khám Đông y với giá khoảng 250.000 – 300.000 đồng/1kg khô.

Bài viết trên vừa cung cấp những thông tin tổng quan về vị thuốc đại hoàng được dùng nhiều trong Y học cổ truyền. Hy vọng bài viết đã mang lại cho quý độc giả những thông tin bổ ích.