Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị đau dạ dày cấp

Đau dạ dày cấp là bệnh lý rất phổ biến hiện nay. Cần nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh để điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm.

Đau dạ dày cấp không điều trị sớm dẫn đến viêm dạ dày mãn tính

Đau dạ dày cấp cần được điều trị sớm, nếu kéo dài có thể dẫn đến viêm dạ dày mạn tính, viêm loét dạ dày – tá tràng, thủng dạ dày, nghiêm trọng nhất là biến chứng ung thư dạ dày.

Nguyên nhân gây bệnh đau dạ dày cấp

Nguyên nhân gây đau dạ dày cấp mạn tính có thể do uống quá nhiều rượu bia, do tác dụng phụ của thuốc kháng viêm trong điều trị bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp, tuy nhiên nguyên nhân chủ yếu gây bệnh là do vi khuẩn Helicobacter pylori (HP).

Thường xuyên dùng các loại thuốc chống viêm không steroid (aspirin, mdiclofenac…), thuốc corticoid (prednisoon, methylprednisolon, solumedrol…) làm tăng nguy cơ mắc bệnh đau dạ dày cấp, thậm chí làm xuất huyết dạ dày do các loại thuốc nàu làm giảm một chất quan trọng giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày. Ngoài ra, uống quá nhiều rượu, bia cũng làm xuất hiện bệnh đau dạ dày cấp do niêm mạc dạ dày bị kích ứng và ăn mòn.

Ngoài những yếu tố trên, ngộ độc thực phẩm, ăn uống không điều độ, chế độ ăn không phù hợp, nghiện thuốc lá hoặc căng thẳng thần kinh, gặp stress kéo dài cũng là những yếu tố thuận lợi gây nên đau dạ dày cấp.

Đau dạ dày cấp có biểu hiện như thế nào?

Triệu chứng đầu tiên của bệnh đau dạ dày cấp là đau bụng thượng vị kèm theo cảm giác nóng rát, cồn cào hoặc đau dữ dội. Do niêm mạc dạ dày đang bị viêm sung huyết nên khi thức ăn vào sẽ tác động vào niêm mạc gây đau vùng thượng vị. Cơn đau xuất hiện sau khi ăn khoảng 2-3 tiếng hoặc khi đang đói ăn vào cũng đau, có khi đau vào lúc nửa đêm, gần sáng gây mất ngủ.

Có trường hợp đau âm ỉ, cảm giác rát bỏng, thỉnh thoảng đau quặn từng cơn, tức ngực, đau lan ra sau lưng, có thể buồn nôn và nôn nhiều, ăn xong nôn ngay, nôn hết thức ăn thì thấy giảm đau bụng, nhưng lúc sau lại xuất hiện trở lại. Điều này không chỉ khiến người bệnh hốc hác, nhợt nhạt, gầy sút, mệt mỏi do mất nước và chất điện giải (mất nước và mất muối), mà còn gây rối loạn tiêu hóa như ợ hơi, ợ chua, chán ăn, đầy bụng, trướng bụng, sôi bụng, đi lỏng và vệ sinh hơi nhiều (trung tiện nhiều).

Hình ảnh dạ dày bị viêm loét

Để chẩn đoán đau dạ dày cấp, ngoài các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ cần hỏi kỹ tiền sử và gia đình người bệnh. Nếu người bệnh chưa ăn uống gì, sau cấp cứu khỏi cơn có thể tiến hành chụp X-quang dạ dày có thuốc cản quang (nếu chắc chắn không bị thủng dạ dày) hoặc nội soi dạ dày.

Phương pháp nội soi dạ dày cho biết rõ vị trí viêm, qua nội soi có thể lấy mảnh sinh thiết để xét nghiệm, vì vậy nội soi được xem là phương pháp hữu hiệu trong chẩn đoán bệnh. Khi xét nghiệm, việc tìm vi khuẩn HP là hết sức cần thiết bằng kỹ thuật nhuộm Gram và làm phản ứng sinh học phân tử PCR. Ngoài ra, người bệnh có thể chụp X-quang ổ bụng không chuẩn bị, siêu âm ổ bụng để chẩn đoán và phân biệt với một số bệnh khác gây đau bụng.

Điều trị đau dạ dày cấp

Nên đi khám bệnh càng sớm càng tốt khi có cơn đau để phát hiện bệnh và điều trị kịp thời. Điều trị triệu chứng là việc đầu tiên cần phải làm, đặc biệt cần giảm đau, chống viêm, chống xuất tiết dịch vị và chống nôn.

Trong trường hợp bị ngộc độc hực phẩm cần cần rửa dạ dày càng sớm càng tốt. Người bệnh cần dùng kháng sinh theo phác đồ của bác sĩ nếu bị ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn. Nếu xét nghiệm mảnh sinh thiết dạ dày cho kết quả viêm dạ dày do vi khuẩn HP thì cần dùng kháng sinh đủ liều lượng theo chỉ định.

Khi điều trị đau dạ dày cấp do vi khuẩn HP, tốt nhất nên điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế ban hành. Ngoài ra cần ăn uống đủ chất, dùng thêm đa sinh tố, đặc biệt là vitamin B12 để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.

Theo Zing.vn