Phương pháp điều trị u não và các triệu chứng thường gặp

Não bộ có vai trò kiểm soát trí nhớ, nhận thức, các giác quan, cảm xúc và các bộ phận khác trên cơ thể. Khi trong não xuất hiện khối u sẽ tác động lớn đến chức năng của não. Vậy khi mắc bệnh cần điều trị u não theo cách nào giúp phục hồi lại chức năng bình thường của bộ não?

Các triệu chứng thường gặp của bệnh u não

Tùy theo vị trí của khối u não mà bệnh nhân có những biểu hiện lâm sàng khác nhau. Khi khối u xuất hiện trong não, nó sẽ làm tăng áp lực nội sọ và dẫn tới cơn đau đầu kịch liệt. Đau đầu thường nặng hơn vào buổi sáng, khi ho hắt hơi và khom lưng có thể làm đau đầu nặng lên.

Nôn mửa kèm theo đau đầu là triệu chứng của bệnh u não

Đi kèm với đau đầu là triệu chứng nôn mửa do áp suất trong hộp sọ tăng làm cho trung khu hô hấp bị kích thích. Ngoài ra, do áp lực não tăng, khiến cho việc dẫn máu về não gặp trở ngại, dẫn tới bị phù nề tắc nghẽn, làm tổn thương tế bào thị giác trên võng mạc thị đáy mắt khiến bệnh nhân bị giảm thị lực. Nghiêm trọng hơn, võng mạc thị đáy mắt có dạng điểm, dạng tia và vầng, thậm chí dẫn tới xuất huyết dạng ngọn lửa, nhìn các vật chỉ lờ mờ, thậm chí bị lòa.

Bệnh nhân u não còn có thể có triệu chứng co giật của bệnh động kinh. Khi kích thước của khối u đã lớn, có thể gây ngủ gà hay lơ mơ.

Ngoài các triệu chứng trên, người bệnh u não còn có thể có những triệu chứng khác như bất thường về thăng bằng, khả năng phối hợp động tác, nghe, nhìn, giao tiếp hay nuốt chậm chạp và khó khăn; chóng mặt, đi đứng không vững; không ngửi được mùi; tê hay yếu trong một phần của cơ thể; lú lẫn; thay đổi nhân cách. Những triệu chứng này có xu hướng phát triển tăng dần.

Điều trị u não như thế nào?

Để đưa ra quyết định về các biện pháp điều trị u não thích hợp cho bệnh nhân, các bác sĩ sẽ dựa trên cơ sở xem xét rất nhiều yếu tố bao gồm khối u nói riêng và tình trạng sức khỏe chung của bệnh nhân.

Phương pháp phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp được chỉ định đối với hầu hết các loại u não (trừ một số khối u ở vị trí không thể phẫu thuật hoặc khối u nhỏ có thể điều trị xạ trị). Phẫu thuật có vai trò quan trọng trong điều trị và tiên lượng bệnh.

Phẫu thuật là một trong các phương pháp điều trị u não phổ biến

Đối với khối u lành tính, phẫu thuật có tính chất quyết định cho kết quả điều trị. Tuy nhiên, đối với các khối u có ranh giới không rõ hoặc ở vị trí không thuận lợi (như ở thân não, ở vùng đáy não…) thì việc phẫu thuật lấy hết u, khó có thể thực hiện được, khi đó chỉ có thể lấy được một phần khối u hoặc chỉ sinh thiết để làm giải phẫu bệnh.

Phẫu thuật giúp cải thiện các triệu chứng thần kinh, giảm áp lực nội sọ, đồng thời giúp cho việc chẩn đoán mô bệnh học chính xác để có kế hoạch điều trị xạ trị, hóa chất và tiên lượng bệnh tốt hơn.

Trước đây, khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u bằng cách mở hộp sọ thường gây ra nhiều biến chứng như tổn thương chức năng thần kinh vùng lân cận, nhiễm khuẩn, thậm chí tử vong khi phẫu thuật. Tuy nhiên, hiện nay đã có phương pháp phẫu thuật u não không cần tách hộp sọ giúp tránh làm tổn thương tới các mô não quan trọng, hạn chế các biến chứng.

Phương pháp điều trị u não mới này sử dụng một thiết bị có tên là BrainPath để tiếp cận và loại bỏ khối u mà không cần mở hộp sọ. Phương pháp này hạn chế sự xâm lấn, có nguyên lý thực hiện khá giống với các ca phẫu thuật nội soi thông thường, từng được áp dụng rất thành công ở Mỹ và cứu sống được hàng nghìn bệnh nhân. Nơi đầu tiên ở châu Âu tiến hành áp dụng kỹ thuật mới này là bệnh viện King’s College (London) vào tháng 5.

BrainPath gồm một đầu dò kim loại, dùng nhựa dạng ống để bọc bên trong vỏ, được dẫn vào trong não thông qua một lỗ có đường kính 19 mm trên hộp sọ. Bác sĩ phẫu thuật có thể xác định một cách chính xác vị trí của khối u và đặt thiết bị vào trong tổ chức não thông qua công nghệ MRI 3D thời gian thực mà không cần cắt và đụng chạm tới bất kỳ mạch máu hay dây thần kinh nào. Khi đã xác định chính xác vị trí khối u, đầu dò sẽ được rút ra và bác sĩ phẫu thuật có thể tiếp cận khối u qua ống một cách an toàn. Hơn nữa, công nghệ mới này có thể làm giảm một nửa thời gian hồi phục đối với bệnh nhân bị u não và chảy máu não.

Phương pháp điều trị xạ trị

Đối với bệnh nhân không loại bỏ được hết khối u sau phẫu thuật, điều trị xạ trị sẽ giúp tiêu diệt các tế bào u còn sót lại. Xạ trị thường áp dụng được đối với trẻ từ 4 tuổi trở lên. Tùy theo bản chất mô bệnh học, vị trí và thể tích khối u còn lại sau phẫu thuật, bác sĩ sẽ thực hiện liều xạ, vị trí xạ thích hợp. Xạ phẫu ung thư não bằng tia gamma (gamma knife) chỉ áp dụng được với khối u nhỏ (đường kính dưới 3cm) và ở vị trí thuận lợi.

Phương pháp điều trị hóa chất

Áp dụng phương pháp điều trị hóa chất đối với một số loại khối u nhạy cảm với hóa chất, có thể điều trị trong và sau xạ trị, sau phẫu thuật hoặc trước phẫu thuật (đối với khối u lớn, khó phẫu thuật…). Tùy theo bản chất mô bệnh học và lứa tuổi mà sử dụng liều lượng, cách dùng hóa chất phù hợp.

Theo Sức khỏe & đời sống