Tổng hợp kiến thức về ung thư phổi mà ai cũng cần biết

Ung thư phổi hiện là căn bệnh ung thư gây tử vong hàng đầu ở cả nam và nữ. Tuy nhiên nếu phát hiện kịp thời, thay đổi lối sống và tiến hành điều trị sớm thì người bệnh có khả năng sống sót cao.

Nguyên nhân gây ung thư phổi

Lịch sử ngành y đã ghi nhận, từ khi thuốc lá xuất hiện, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi gia tăng mạnh mẽ. Đây là  nguyên nhân hàng đầu gây bệnh. Trung bình, cứ 10 người mắc ung thư phổi thì có tới 9 người liên quan đến thuốc lá, dù là hút thuốc chủ động hay bị động.

Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường, hít phải hóa chất hay khí radon cũng là những nguyên nhân dẫn đến ung thư phổi. Khí radon sinh ra từ quá trình phân rã phóng xạ urani, phân bố khắp mọi nơi trong lớp vỏ trái đất. Loại khí này thoát ra ngoài từ các vết rạn và lỗ trống rất nhỏ trên mặt đất, khuyết tán vào không khí. Khí radon không nhìn được bằng mắt thường, chỉ đo được bằng các loại máy chuyên dụng.

Cơ chế hoạt động của phổi

Phổi người bao gồm nhiều sợi lông mao nhỏ có khả năng bảo vệ phổi, quét sạch độc tố và vi khuẩn từ bên ngoài tấn công đường hô hấp. Nếu bạn hút thuốc, các độc tố trong khói thuốc sẽ vô hiệu hóa chức năng của các lông mao, xâm nhập vào phổi và gây bệnh.

Các triệu chứng của ung thư phổi

Giai đoạn đầu của bệnh ung thư phổi, các biểu hiện diễn ra rất âm thầm, có khi không xuất hiện triệu chứng hay dấu hiệu cảnh báo. Khi bệnh tiến triển nặng, các triệu chứng sẽ xuất hiện như:

• Ho dai dẳng
• Đau ngực, đặc biệt là lúc hít thở sâu
• Thở khò khè hoặc khó thở
• Ho có đờm hoặc máu
• Mệt mỏi

Sàng lọc ung thư phổi

Phương pháp chụp CT có thể phát hiện sớm căn bệnh này. Tại Mỹ, những đối tượng hút thuốc lá hay có người thân nghiện thuốc, sinh sống ở khu vực ô nhiễm, người từ 55-80 tuổi được khuyến cáo đi sàng lọc ung thư phổi. Những người có tiền sử hút thuốc lá nên đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên. Ở người trẻ, nếu bỏ thuốc trong 15 năm thì có thể ngừng khám sàng lọc bệnh.

Chẩn đoán ung thư phổi

Thông thường, nếu bệnh nhân có các triệu chứng như ho mãn tính, thở khò khè thì các bác sĩ sẽ tiến hành chụp X-quang hoặc các xét nghiệm hình ảnh, xét nghiệm đờm. Nếu phát hiện dấu hiệu ung thư phổi trong các xét nghiệm trên thì bệnh nhân sẽ được tiến hành sinh thiết phổi.

Các loại ung thư phổi

Ung thư phổi có 2 loại chính là loại tế bào nhỏ và loại không phải tế bào nhỏ.
Loại ung thư phổi tế bào nhỏ phát triển nhanh, có thể lân đến các cơ quan khác của cơ thể, thường xuất hiện chủ yếu ở người hút thuốc lá.

Loại ung thư phổi không phải tế bào nhỏ phát triển chậm hơn và phổ biến hơn, ít xâm lấn hơn. Có tới 85% những  người mắc ung thư phổi thuộc dạng ung thư không tế bào nhỏ. Tuy nhiên dạng ung thư này nếu phát hiện sớm, tiến hành phẫu thuật, xạ trị, hóa trị kịp thời thì có thể chữa khỏi.

Các giai đoạn ung thư phổi

Mỗi dạng ung thư phổi sẽ có cách xâm lấn khác nhau. Đối với ung thư phổi tế bào nhỏ có 2 giai đoạn: Giai đoạn giới hạn là bệnh ung thư được giới hạn trong phổi và các hạch bạch huyết ở gần khối u. Giai đạn ung thư lan rộng là khi chúng đã lan ra khắp phổi hoặc các bộ phận khác trong cơ thể.

Đối với ung thư phổi không phải tế bào nhỏ thì có từ 1 đến 4 giai đoạn phụ thuộc vào mức độ xâm lấn của khối u.

Tuổi thọ của người bệnh ung thư phổi được nâng cao

Nhờ những tiến bộ của khoa học kĩ thuật và công nghệ y dược, tuổi thọ của bệnh nhân ung thư phổi được kéo dài hơn. Theo thống kê từ Viện Ung thư Quốc Gia Mỹ, từ năm 2004-2010, tỷ lệ người bệnh được chẩn đoán sống sót sau 5 năm tăng từ 4% lên 54%, phụ thuộc vào từng giai đoạn của bệnh.

Những phương pháp điều trị ung thư phổi

Khi bệnh nhân mắc ung thư phổi không phải tế bào nhỏ chưa di căn sang bộ phận khác hoặc mới xuất hiện ở một bên phổi thì biện pháp điều trị tốt nhất là phẫu thuật. Các bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật để loại bỏ khu vực có khối u. Sau phẫu thuật, một  số bệnh nhân có thể tiếp tục được xạ trị hoặc hóa trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót.

Nếu bệnh nhân mắc bệnh loại tế bào nhỏ thì phương pháp phẫu thuật không có hiệu quả vì tại thời điểm chẩn đoán, ung thư đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể.

Khi ung thư phổi di căn

Khi phát hiện bệnh đã di căn, bệnh nhân vẫn có thể tiếp tục điều trị để kéo dài cuộc sống và nâng cao chất lượng cuộc sống. Các bác sĩ sẽ tiến hành bức xạ hoặc hóa trị liệu để thu nhỏ khối u và điều trị các triệu chứng: đau xương, khó thở. Đối với người mắc bệnh loại tế bào nhỏ, hóa trị là biện pháp duy nhất có thể áp dụng thường xuyên.

Điều trị bằng phương pháp nhắm mục tiêu

Đây là phương pháp điều trị mới, được kết hợp với hóa trị liệu hoặc khi các liệu pháp điều trị khác không hiệu quả. Phương pháp nhắm mục tiêu có thể ngăn chặn các mạch máu nuôi dưỡng tế bào ung thư ở khối u, giúp kéo dài thời gian sống cho người bệnh. Phương pháp này có thể làm gián đoạn các tín hiệu chịu trách nhiệm nhân lên trong tế bào ung thư.

 

Theo Gia đình & Xã hội