Chẩn đoán ung thư vòm họng thế nào mới chính xác?

Trong các bệnh ung thư đầu cổ thì ung thư vòm mũi họng là căn bệnh có tỷ lệ mắc cao đứng hàng đầu, bệnh này có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Do đó, để chẩn đoán ung thư vòm họng bạn nên thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu tại chuyên khoa tai mũi họng.

Khó chuẩn đoán ung thư vòm họng bằng triệu chứng

Theo TS Lê Chính Ðại, Phó Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai thì bệnh ung thư vòm mũi họng có thể gặp ở nhiều lứa tuổi khác nhau.
Bệnh này có thể nhầm lẫn các triệu chứng ban đầu với triệu chứng của các bệnh lý khác như viêm xoang, viêm mũi, viêm họng, thần kinh… Do đó khó có thể chuẩn đoán ung thư vòm họng bằng các triệu chứng thông thường.

Các biểu hiện của bệnh nhân ung thư vòm mũi họng

Ở giai đoạn đầu có các triệu chứng chính là chảy máu mũi, khạc ra máu, ù tai, đau tai.
Có thể xuất hiện các hạch ở cổ thường nằm ngay dưới tai hoặc góc hàm.
Xuất hiện các triệu chứng thần kinh nhức nửa bên đầu, lé (lác) mắt.
Ngoài ra nếu có triệu chứng ung thư khoang miệng xuất hiện vết lở loét lâu lành, thỉnh thoảng có chỗ sùi trong khoang miệng. Biểu hiện này có thể nhầm với nhiệt miệng.
Khi bệnh vào giai đoạn khu trú hoặc giai đoạn toàn phát thì có các triệu chứng nhức đầu nhiều hơn, mắt lồi, hạch cổ to. Khi đó ung thư lan rộng tại chỗ, di căn vào hạch cổ, xâm lấn nền sọ hoặc nội sọ, phổi, gan, xương…

Theo bác sĩ Trần Hải Bình, Trung tâm Y học Hạt nhân và Ung bướu cho biết, khó có thể chẩn đoán ung thư vòm mũi họng bằng các kỹ thuật chẩn đoán thông thường như siêu âm, chụp cắt lớp, chụp cộng hưởng từ.
Lý do là vì chỉ tổn thương di căn được phát hiện trong khi khối u nguyên phát còn quá nhỏ. Nhiều trường hợp không tìm thấy được vị trí tổn thương nguyên phát dù bệnh nhân có biểu hiện di căn rất rõ. Từ đó, khiến cho việc điều trị ung thư khoang miệng, vòm khó đạt hiệu quả cao, tỷ lệ tử vong cao và thời gian sống thêm ngắn.

Chụp PET/CT chẩn đoán khá chính xác ung thư

Theo bác sĩ Bình, thì với bệnh nhân được chẩn đoán là ung thư chưa rõ nguyên phát thì áp dụng kỹ thuật chụp PET/CT.

Theo báo cáo của Trung tâm Y học Hạt nhân và Ung bướu thì hiện PET/CT được sử dụng chẩn đoán và phát hiện sớm ung thư cho hơn 600 bệnh nhân ung thư ở trung tâm, trong số đó bệnh nhân ung thư vòm mũi, họng là 30 người.

Thực tế cho thấy nhiều bệnh nhân được chẩn đoán ung thư biểu mô di căn hạch cổ chưa rõ nguyên phát. Khi nội soi vòm họng và CT không phát hiện thấy tổn thương. Nhưng sử dụng PET/CT chuẩn đoán thì phát hiện ung thư vòm họng di căn hạch cổ hai bên.

Việc chuẩn đoán ung thư vòm họng bằng máy PET/CT khá chính xác. Điều đó giúp cho chẩn đoán, phát hiện tổn thương ung thư nguyên phát chính xác, nhanh chóng, hiệu quả hơn hẳn các xét nghiệm khác như CT, MRI…

Hệ thống máy PET/CT lập kế hoạch xạ trị (PET/CT mô phỏng) cho máy gia tốc tuyến tính với kỹ thuật 3D và xạ trị điều biến cường độ (IMRT) là đỉnh cao của kỹ thuật xạ trị với máy gia tốc tuyến tính. Đây là công nghệ hiện đại hiện đã được áp dụng tại Việt Nam.

Việc phát hiện sớm ung thư khoang miệng giúp việc điều trị đạt được hiệu quả cao hơn. Thể tích khối u sinh học và thể tích đích sinh học cần xạ trị được xác định cụ thể nhờ việc sử dụng hình ảnh PET/CT để làm mô phỏng trong xạ trị.

Kỹ thuật IMRT cho phép tập trung liều bức xạ cao nhất vào tổn thương (khối u, hạch) và thấp nhất vào tổ chức lành chung quanh (cơ quan cần bảo vệ). Việc thay thế xạ trị những liều xạ đồng đều bằng xạ trị điều biến giúp vùng tia liều xạ cao, vùng tia liều xạ thấp.

Phát hiện sớm, điều trị hiệu quả cao

Phương pháp chuẩn đoán ung thư vòm họng thông qua các biểu hiện lâm sàng có thể thực hiện bằng quan sát khoang miệng qua soi gương mỗi khi vệ sinh răng miệng.

Các dấu hiệu nghi ngờ là thấy những vết, mảng hơi đỏ hoặc trắng ở niêm mạc miệng hoặc vết thương ở khoang miệng khó liền, chảy máu, các vết loét. Có thể sờ thấy các nốt sùi, khối u hoặc há miệng bị hạn chế khi đó cần đến khám chuyên khoa tai mũi họng ngay.

Việc dự phòng ung thư là rất quan trọng vì trung bình mỗi năm ở Việt Nam có 75.000 người tử vong do bệnh ung thư. Trong khi đó 1/3 số ca ung thư có thể dự phòng, 1/3 có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm và 1/3 có thể kéo dài sự sống

Các cách phòng chống ung thư vòm họng

Xây dựng chế độ ăn uống, dinh dưỡng hợp lý, tránh các chất độc hại, ô nhiễm môi trường. Với người trên 20 tuổi nên khám kiểm tra ung thư khoang miệng ba năm một lần. Ngoài 40 tuổi và nhóm có hút thuốc lá, thuốc lào thì là 1 lần/ năm.
Ung thư vòm mũi, họng có thể nhầm lẫn với các bệnh lý liên quan đến vùng mũi, họng do đó cần đi khám ngay nếu có triệu chứng nhức đầu lan tỏa, âm ỉ, nghẹt mũi, chảy mũi lẫn máu, ù tai, nghe kém, có hạch cổ. Khi nghi ngờ có ung thư, phải bấm sinh thiết để có kết quả xác định.

Hiện nay có rất nhiều biện pháp, kỹ thuật hiện đại có thể chuẩn đoán ung thư vòm họng sớm. Do đó, nên thăm khám định kỳ hoặc thăm khám ngay khi thấy có các dấu hiệu bất thường để tầm soát, dự phòng ung thư vòm họng.

 

Theo Nhân dân