Mối liên hệ giữa thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ

Thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ có mối liên hệ mật thiết với nhau. Các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua chính là yếu tố cảnh báo nguy cơ đột quỵ trong tương lai.

Có nhiều người cho rằng, cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua không gây nguy hiểm cho người bệnh mà chỉ có đột quỵ não mới nghiêm trọng. Tuy nhiên, cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ có mối liên hệ mật thiết, đây đều là tình trạng nghiêm trọng liên quan tới thiếu máu não cục bộ. Theo thống kê, số bệnh nhân đột quỵ trong tiền sử có các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua chiếm khoảng 30%. Vì vậy, cần hiểu biết đầy đủ để xử trí đúng với bệnh nhân bị cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua.

Thiếu máu não thoáng qua không thể chủ quan

Người bệnh thiếu máu não cục bộ thoáng qua thường có tâm lý chủ quan không kịp thời thăm khám bởi các triệu chứng của bệnh thường có khả năng tự phục hồi nhanh, chậm nhất cũng chỉ trong vòng 24 giờ.

Các biểu hiện của bệnh như đột nhiên cảm thấy yếu tay hoặc chân ở cùng một bên cơ thể, khó nói, méo miệng. Các triệu chứng này tự khỏi sau khoảng vài tiếng. Nhiều bệnh nhân khi có các triệu chứng này thì nghĩ đó chỉ là một cơn trúng gió và không đi khám. Tuy nhiên, đây chính là dấu hiệu báo trước của một cơn đột quỵ nặng xảy ra sau đó.

Nghẽn mạch chính là nguyên nhân quan trọng của chứng thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Rất nhiều bệnh nhân thiếu máu não cục bộ thoáng qua do cục máu đông từ động mạch lớn ngoài sọ hoặc từ tim và đôi khi cục máu đông thấy ở động mạch võng mạc.

Đối tượng nào dễ bị thiếu máu não cục bộ thoáng qua?

Theo thông tin từ Hiệp hội Đột quỵ Mỹ, những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh là những người trên 50 tuổi, có tiền sử bệnh về mạch máu, đái tháo đường hoặc mắc chứng rối loạn lipid máu.

Theo lý thuyết, các tế bào não sẽ bị hủy hoại không phục hồi được chỉ sau 4 hoặc 5 phút không nhận được oxy và dưỡng chất. Ở các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ, khi một mạch máu bị tắc nghẽn thì các mạch máu xung quanh có thể “chi viện” nhưng thời gian chịu đựng không quá lâu. Vì vậy, hiệu quả giải quyết cục máu đông tốt nhất là trong 3-4 giờ đầu.

Chẩn đoán phân biệt thiếu máu não cục bộ thoáng qua

Bệnh nhân cần được xét nghiệm, khảo sát các yếu tố nguy cơ như xét nghiệm công thức tế bào máu, lipid máu, chụp cắt lớp vi tính não hoặc chụp cộng hưởng từ não, điện tim, siêu âm tim, siêu âm hệ động mạch cảnh và hệ động mạch đốt sống – thân nền.

Sau cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, các xét nghiệm nên hoàn tất trong vòng 24-48 giờ. Ngoài việc chẩn đoán chính xác còn để loại trừ một số biểu hiện tương tự như:

Đau nửa đầu: triệu chứng này tiến triển từ từ trong vòng 30 phút hoặc lâu hơn và thường kèm theo các triệu chứng như buồn nôn, sợ ánh sáng, sợ tiếng động.

Ngất: đột ngột mất ý thức ngắn và thường xảy ra đối với bệnh nhân có tiền sử bệnh lý tim mạch.

Động kinh cục bộ: thường khởi phát khu trú ở một bộ phận rồi lan dần ra bộ phận khác.

Mất trí nhớ thoáng qua: thường kéo dài nhiều giờ và hay gặp ở người cao tuổi, không có triệu chứng thần kinh khu trú nào khác.

Hạ đường huyết: có thể chẩn đoán nhanh bằng cách tiêm glucose tĩnh mạch hoặc uống nước đường khi chưa có xét nghiệm và thường diễn ra ở bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường đang điều trị.

Mối liên hệ giữa thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ

Thiếu máu não cục bộ thoáng qua có thể dẫn đến các cơn đột quỵ. Đột quỵ là căn bệnh rất nguy hiểm khiến cho phần não rơi vào tình trạng thiếu oxy và tế bào não chết chỉ sau vài phút.

Sự thiếu hụt sự cung cấp máu trong giai đoạn ngắn ở một khu vực nhất định của não bộ được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua. Một người mắc phải một cơn thiếu máu thoáng qua sẽ có các triệu chứng suy giảm chức năng não, chẳng hạn nói khó hoặc yếu liệt một bên tay, chân vì thiếu máu cục bộ làm suy yếu chức năng của các tế bào não.

Theo nghiên cứu, có đến 20% số người bị thiếu máu não thoáng qua sẽ gặp phải một cơn đột quỵ thực sự trong 3 tháng tiếp theo. Chính vì vậy, khi có các triệu chứng thiếu máu não cục bộ thoáng qua cần được thăm khám và điều trị ngay để tránh nguy hiểm về sau.

 

Theo Sức khỏe đời sống