Thiên môn và tác dụng của cây thiên môn với cách dùng hiệu quả là gì?

Thiên môn là gì? Tác dụng của cây thiên môn đông chữa bệnh gì: Ho, hen suyễn, lao phổi, tiểu đường,… Cách dùng củ thiên môn tốt, tránh tác dụng phụ tác hại của rễ thiên môn. Cách sử dụng cây thiên môn nấu uống, bảo quản. Giá củ thiên môn đông bao nhiêu tiền 1kg, mua ở đâu. Hình ảnh cây thiên môn và cách phân biệt cây thiên môn thật giả.

Thiên môn là gì?

Thiên môn có tên khoa học là Asparagus cocjinchinensis, thuộc họ Hành tỏi. Loại cây này còn có một số tên gọi khác như: Thiên môn đông, địa môn đông, điên hách, bách bộ, thiên văn đông, vạn tuế đằng,…

Đặc điểm cây thiên môn

Thiên môn đông là loại cây dây leo, mọc lâu năm, chứa nhiều rễ củ. Thân cây nhỏ, mang nhiều cành 3 cạnh, dài và nhọn, biến đổi thành lá giả có hình lưỡi liềm.

Lá cây rất nhỏ, giống như vẩy. Hoa nhỏ, màu trắng, thường mọc ở kẽ lá. Quả rất mọng, khi chín màu đỏ tươi (một số cây có quả màu đen).

Củ hình thoi, dài 6 – 20cm, hai đầu nhỏ, màu trắng vàng hoặc nâu và có chất dầu hơi trong. Mặt ngoài củ có những vằn dọc nhỏ hoặc rãnh dọc. Khi tươi rất mềm, dính, có chất sáp màu vàng và nhân trắng không trong ở giữa; Khi khô rất cứng và giòn, màu đục.

Cây địa môn đông trồng trên 2 năm mới cho thu hoạch, thời điểm tốt nhất là vào tháng 10 – 12 hàng năm. Phần thường dùng làm thuốc của cây là rễ củ.

Loại thảo dược này thường được bào chế trước khi dùng. Cách bào chế củ địa môn đông dùng để chữa bệnh như sau:

• Cách 1: Củ địa môn đông cạo vỏ, bỏ lõi, đồ chín rồi phơi khô. Sau đó tẩm rượu ủ 1 đêm, đồ lại rồi phơi khô.
• Cách 2: Rửa sạch địa môn đông, bỏ lõi, ủ mềm, thái miếng mỏng rồi phơi khô.

Cây thiên môn 

Thành phần dược chất của cây thiên môn

Thành phần dược chất của cây thiên môn được nhiều chuyên gia đánh giá cao. Sau đây là những thành phần hóa học có trong loại thảo dược này:

• Trong cây chứa những acid amin, chủ yếu là asparagine khi thủy phân trong nước sôi cho aspartic acid và amoniac.
• Có nhiều chất nhầy, tinh bột và sucrose.
• Một số hợp chất tốt khác như: Glucose, glutamic acid, yamogenin, rhamnose, valine, leucine, isoleucine,…

Tác dụng của củ thiên môn

Công dụng chữa bệnh của thiên môn được Đông y đánh giá cao vì loại thảo dược này có tính bình, vị đắng và không độc. Dưới đây là một số tác dụng của loại thảo dược chữa bệnh này:

• Giúp tăng cường hệ miễn dịch, kháng lại liên cầu khuẩn A và B, tụ cầu khuẩn vàng, phế cầu khuẩn và trực khuẩn bạch cầu.
• Ngăn chặn sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư.
• Chữa các bệnh về đường hô hấp như: Ho (ho lao, ho ra máu, ho lâu ngày,…), có đờm, viêm họng, hen suyễn,…
• Trị táo bón do âm hư thường gặp ở người cao tuổi.
• Phục hồi cơ thể suy nhược sau khi bị sốt lâu ngày.
• Chữa bệnh viêm loét miệng, ghẻ lở lâu ngày không khỏi.
• Giúp giảm đau, mỏi cơ và xương khớp.
• Chữa bệnh phong, thần kinh không ổn định, hay bị nôn mửa và ù tai.
• Trị chứng hư nhiệt của thận và phế.
• Giúp dưỡng huyết, ổn bổ hạ và tư âm.
• Làm giảm lượng đường trong máu, rất tốt cho bệnh nhân bị tiểu đường.

Cách dùng củ thiên môn chữa bệnh

Cách dùng củ thiên môn chữa bệnh rất đơn giản và được nhiều người quan tâm. Ngoài ra, tác dụng chữa bệnh của củ địa môn đông phụ thuộc rất nhiều vào cách dùng. Sau đây là một số cách sử dụng chữa bệnh bằng thảo dược của cây địa môn đông:

Cách dùng thiên môn chữa lao phổi, viêm phế quản

• Thành phần: Địa môn đông 60g, bách hợp, xuyên bối, tiền hồ, bán hạ, tang bạch bì, cát cánh, tử uyển, phòng kỷ, sinh địa, xích linh, hạnh nhân mỗi vị 30g.
• Cách làm: Tán tất cả các vị thuốc trên thành bột mịn rồi trộn với mật ong làm thành viên cỡ hạt ngô. Ngày uống khoảng 8 – 10g, chia làm 2 – 3 lần dùng với nước gừng.

Sử dụng củ thiên môn giúp bổ huyết

• Thành phần: Địa môn đông bỏ lõi 80g, sinh địa 70g, nhân sâm 40g, táo tàu 9 quả.
• Cách làm: Dùng bình bằng gỗ cây liễu cho hai vị thuốc trên vào rửa. Sau đó, chưng chín rồi phơi thật khô. Tán nhuyễn các vị thuốc thành bột, táo tàu bỏ hột và giã nát rồi trộn lẫn với nhau làm thành viên to bằng hạt ngô.

Mỗi lần dùng 30 viên với rượu nóng trước bữa ăn, ngày 3 lần. Bài thuốc này giúp ổn bổ hạ nguyên và dưỡng huyết rất tốt.

Cách dùng thiên môn đông chữa bệnh ho

Cách dùng thiên môn chữa ho được dùng nhiều trong Đông y. Dưới đây là 2 cách dùng đơn giản nhất:

Dùng thiên môn chữa ho nhiệt, có đờm, ho gà

• Thành phần: Địa môn đông, mạch môn đông mỗi vị 25g; trần bì, cam thảo mỗi vị 9g; bách bộ 15g.
• Cách làm: Dùng tất cả các vị thuốc sắc nước uống. Ngày uống 3 lần sau mỗi bữa ăn 1 giờ.

Cách dùng thiên môn chữa ho mãn tính

• Thành phần: Địa môn đông, tang bạch bì, khoản đông hoa, qua lâu nhân, tử uyển, bối mẫu, tỳ bà diệp, hạnh nhân mỗi vị 12g.
• Cách làm: Dùng tất cả sắc nước uống hàng ngày. Sử dụng khoảng 5 – 7 ngày sẽ thấy tình trạng bệnh được cải thiện.

Cách dùng thiên môn chữa tiểu đường

• Thành phần: Địa môn đông, ngũ vị tử, mạch môn.
• Cách làm: Tất cả nấu thành cao với một ít mật ong. Ngày dùng 3 lần, mỗi lần 20ml sau bữa ăn.

Trên đây là những cách dùng củ địa môn đông chữa bệnh được dùng nhiều trong Đông y. Tuy nhiên, để tránh gặp phải tác dụng phụ trước khi dùng nên tham khảo ý kiến của chuyên gia và bác sĩ.

Xem thêm: Cây địa môn đông – vị thuốc làm đẹp cho phụ nữ.

Hình ảnh cây thiên môn

Cây thiên môn được trồng nhiều trong tự nhiên dùng để làm cảnh và lấy củ chữa bệnh. Dưới đây là một số hình ảnh của cây địa môn đông trong tự nhiên:

Phân biệt thiên môn và cây shatavari

Đặc điểm của cây địa môn đông đông khiến nhiều người nhầm lẫn với cây shatavari. Cách phân biệt hai loại cây này rất khó vì chúng có hình dáng bên ngoài gần giống nhau (đều là cây dây leo, hoa màu trắng, quả đỏ). Cách nhận biết chủ yếu là dựa vào phần rễ củ cây:

• Rễ củ của địa môn đông: Củ mập, hình thoi, bẻ ra thấy phần thịt hơi trong và có nhiều chất sáp. Có tác dụng tốt trong việc chữa ho.
• Rễ củ của cây shatavari: Thon dài, không phình giữ rễ dạng hình thoi, có đường kính từ 0,5 – 1cm. Khi bẻ thấy màu trắng đục, ít sáp. Có tác dụng lợi sữa ở phụ nữ sau sinh.

Tác dụng phụ của củ thiên môn

Tác dụng phụ của địa môn đông hiện nay vẫn chưa được nghiên cứu. Tuy nhiên, các thầy thuốc Đông y khuyên phụ nữ có thai và trẻ nhỏ dưới 1 tuổi không nên dùng loại thảo dược này.

Xem thêm video về công dụng của cây địa môn đông

Giá củ thiên môn bao nhiêu

Giá củ địa môn đông trên thị trường dao động trong khoảng 500.000 – 600.000 đồng/1kg khô. Cây địa môn đông là một vị thuốc tốt, được dùng nhiều trong Đông y. Bạn có thể mua được loại thảo dược này tại các nhà thuốc Y học cổ truyền trên khắp cả nước.

Khi mua vị thuốc này đã qua bào chế nên chọn loại có màu vàng nhạt, không bị ẩm, mùi thơm nhẹ. Nếu mua loại tươi nên chọn những củ mập, bẻ ra có nhiều sáp, phần thịt củ màu trắng vàng hoặc nâu vàng.

Cây địa môn đông có khả năng chữa các bệnh về đường hô hấp rất tốt.Trên đây là những thông tin về hình ảnh, tác dụng và cách dùng loại cây này.