Tỏi đỏ là gì với tác dụng của cây tỏi đỏ và cách dùng chữa bệnh ra sao?

Tỏi đỏ là gì? Tác dụng của cây tỏi đỏ chữa bệnh gì: cơ thể suy nhược, bệnh xương khớp, thiếu máu, vàng da, mất ngủ… Cách dùng cây tỏi đỏ tốt, tránh tác dụng phụ tác hại của tỏi đỏ. Cách sử dụng cây tỏi đỏ sắc nấu uống, bảo quản. Giá tỏi đỏ bao nhiêu tiền 1kg, mua tỏi đỏ ở đâu? Hình ảnh nhận biết tỏi đỏ.

Tỏi đỏ còn gọi là tỏi lào, sâm cau, sâm đại hành, hành lào (Hòa Bình), tỏi mọi, kiệu đỏ, co nhọt (Lào). Tên khoa học Eleutherine suhaphyỉla Gagnep. Thuộc họ La dơn lridaceae.

Người ta dùng củ tươi hay phơi hoặc sấy khô của cây tỏi đỏ làm thuốc với tên khoa học Bul hus Eleutherìnis subaphyllae.

Tỏi đỏ là gì?

Người ta đã tìm thấy 4 chất trong củ tỏi đỏ là Eleutherin, Isoeleuthrin, Eleutherola và một hoạt chất khác chưa xác định. Chúng đều có tác dụng kháng sinh với chủng Staphylococcus aureus. Tỏi đỏ được áp dụng trong nhiều bài thuốc Đông y giúp hỗ trợ điều trị bệnh.

Đặc điểm cây tỏi đỏ

Tỏi đỏ là một loại cỏ sống lâu năm. Cây sâm đại hành có đặc điểm sau:

• Cao từ 30 –  60cm, củ hình trứng dài 4 – 5cm, đường kính 2 – 3cm giống như củ hành nhưng dài hơn
• Ngoài phù vảy màu đỏ nâu, phía trong màu nâu hồng đến đỏ nâu.
• Lá hình mác, gân lá song song, chạy dọc, trông giống như lá cau non
• Lá có thể dài 40 – 50cm, rộng 3 – 5cm.
• Từ củ mọc lên một cán mang hoa dài 30 – 40cm
• Trên cán có một lá dài 15 – 25cm
• Hoa mọc thành chùm 3 lá đài, 3 cánh tràng màu trắng hay vàng nhạt, 3 nhị màu vàng.
• Bầu hình trứng, 3 cạnh 3 ngãn dài 1mm, vòi dài 2,5mm, trên xẻ thành 3 trông như 3 mũi dùi.

Tỏi đỏ mọc ở đâu?

Tỏi đỏ mọc hoang và được trồng lấy củ làm thuốc tại nhiều nơi như Hà Tây, Hòa Bình, Nghĩa Lộ, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Đà Nẵng. Hà Nội cũng có một số nhà trồng. Trồng tỏi đỏ rất đơn giản: chỉ việc dùng củ vùi xuống đất như trồng hành, trồng tỏi.

Khi thu hoạch, đào lấy củ về, rửa sạch, bóc lớp vỏ bên ngoài, thái mỏng dùng tươi hoặc phơi hay sấy khô, rồi để nguyên hay tán bột mà dùng. VỊ thuốc có vị đắng, mùi hơi hắc.

Cách trồng cây tỏi đỏ

Trồng tỏi đỏ bằng thân hành, đào lên, tách từng nhánh, cắt bỏ lá, rễ, chỉ lấy củ đem trồng ngay. Trồng sâm đại hành lưu ý những điểm sau:

• Thời vụ trồng thích hợp là tháng 11 – 12.
• Đất trồng cần màu mỡ, tơi, xốp, thoát nước.
• Bón lót 15kg phân chuồng, 0,1kg lân, 0,05 kali cho mỗi 10m2 .
• Lên luống cao 20 – 25cm, rộng 1m, đánh rãnh rộng 25 – 30cm, rải phân lót cho đều, phủ đất rồi trồng.
• Khi cây con được 2 – 3 lá, trồng dặm những chỗ không mọc.
• Thời kỳ đầu luôn đảm bảo đủ ẩm, nếu có mưa thì tháo nước kịp thời.
• Quá trình cây phát triển, cần bón thúc bằng phân sulfat amoni pha loãng hoặc nước phân chuồng hoai, nước tiểu pha loãng. Sau khi trồng 1 năm, đến mùa đông, cây rụi lá thì thu hoạch.

Tác dụng của tỏi đỏ

Tác dụng của tỏi đỏ theo Đông y

Thường được dùng trị thiếu máu, vàng da, hoa mắt, chóng vàng nhức đầu, mệt mỏi, băng huyết, ho ra máu, thương tích lưu huyết, ho, ho lao, ho gà, viêm họng cấp và mạn, tê bại do thiếu dinh dưỡng, đinh nhọt, viêm da, lở ngứa, chốc đầu trẻ em, tổ đỉa, vẩy nến. Ngày dùng 4 – 12g, dạng thuốc sắc hay thuốc hãm, dùng ngoài, giã đắp.

Tác dụng của tỏi đỏ cụ thể theo từng cách dùng như sau:

• Sâm đại hành thường được dùng ngâm rượu uống làm thuốc bổ, trị xanh xao, thiếu máu.
• Nấu thành cao đặc rồi luyện viên uống sát trùng; chữa chàm, chốc và bệnh ngoài da.
• Bên ngoài, dùng thuốc mỡ sâm đại hành 10% hoặc cồn sâm đại hành 20% để bôi.
• Sâm đại hành đã phơi khô, sao qua, hãm uống làm thuốc an thần, gây buồn ngủ.
• Bột của sâm đại hành dùng cầm máu, dùng uống trong trị ho, ho lao, thường phối hợp với dẻ quạt làm thuốc uống trị ho, viêm họng.

Tác dụng của tỏi đỏ theo nghiên cứu hiện đại

Tác dụng kháng sinh: Dịch chiết tỏi đỏ tẩm giấy có đường kính 10mm đặt trên thạch có cấy vi trùng có tác dụng hạn chế sinh sản của vi trùng Diplococcus pneumoniae, Streptococcus hemolyticus Staphylococcus aureits. Tác dụng yếu hơn đối với Shigella, Shiga, Bacil- lus mycoides, B. anthracis.

Tác dụng chổng viêm: Làm giảm phản ứng phù thực nghiệm trên chân chuột (thí nghiệm so sánh với hydrococtison thấy gần tương tự).

Độc tính: Chuột nhắt uống với liều 169g/ kg (1 lần), thỏ uống 26g/kg/ngày (uống liền 3 ngày) không biểu hiện nhiễm độc, súc vật sống bình thường.

Cho thỏ uống với liều 10g/kg/ngày, liền trong 30 ngày. Con vật khỏe mạnh bình thường, giải phẫu không thấy tổn thương gan hay thận.

Trên lâm sàng, thấy có tác dụng tốt đối với chốc đầu trẻ em, nhọt đầu đinh, viêm da mủ, viêm họng cấp và mãn tính, chàm nhiễm trùng, tổ đỉa, vẩy nến … (Khoa da liễu bệnh viện Bạch Mai và Quân y viện 108).

Xem thêm: Chữa rối loạn tiền đình bằng cây sâm đại hành và ké đầu ngựa – Báo Mới

Cách dùng tỏi đỏ

Ở Hà Nội và một số địa phương cũng có nhà trồng, trồng sâm đại hành (tỏi đỏ) rất đơn giản, chỉ việc vùi cây xuống dất như trồng hành, tồng tỏi. Nếu chưa dùng ngay thì tách ra từng củ, rũ sạch đất, để nguyên cả rễ và lớp vỏ khô ở ngoài, cắt bỏ phần thân lá, để trong cát ẩm hay chỗ mát cho củ lâu khô (chỉ để được vài tháng). Nếu dùng ngay thì rửa sạch, thái mỏng, phơi khô, tán bột hoặc để nguyên miếng.

Sâm đại hành

Liều lượng sử dụng tỏi đỏ chữa bệnh

Khi thu hoạch, người dân đào lấy củ về, rửa sạch, bóc lớp vỏ bên ngoài, thái mỏng. Có thể dùng tươi hoặc phơi khô để sử dụng lâu dài. Có thể tán bột sử dụng. Vị thuốc có màu đỏ, dùng ngâm rượu mùi vị rất thơm ngon.

Sâm đại hành có thể dùng làm thuốc ở dạng tươi hay khô với liều lượng như sau:

• Loại tươi dùng từ: 20 đến 30gram
• Loại khô dùng từ 10 đến 12gram

Cách ngâm rượu tỏi đỏ

Sâm đại hành sau khi thu hoạch, lấy phần củ rửa sạch, bóc lớp vỏ bên ngoài, thái mỏng phơi khô và đem ngâm rượu theo tỷ lệ: 1kg sâm đại hành khô thì ngâm với 6 lít rượu trắng. Ngâm trong khoảng 15 ngày là có thể sử dụng được. Rượu sâm chất lượng là rượu sau khi ngâm có màu đỏ tươi của củ sâm và mùi thơm dễ uống.

Cách sử dụng rượu này mỗi lần uống 1 ly nhỏ khoảng 30ml, mỗi ngày uống hai lần trước các bữa ăn chính và uống liên tục trong 1 tháng.

Cách sắc nước tỏi đỏ

Sâm đại hành sắc nước uống:

• Sâm đại hành khô: 10 – 12gram (Trẻ em, này dùng 5 – 6gram).
• Sắc với 400ml nước, sắc còn 150ml nước, chia hai lần uống trong ngày trước các bữa chính 15 phút.

Tùy theo cơ địa của mỗi người mà hiệu quả phát huy sẽ khác nhau, và lưu ý không nên quá lạm dụng vị thuốc sẽ gây ra tác dụng ngoài ý muốn, nên tìm những hiệu thuốc có uy tín để mua sản phẩm để tránh tiền mất, tật mang.

Hình ảnh nhận biết tỏi đỏ

Xem thêm video tác dụng của sâm đại hành:

Giá tỏi đỏ bao nhiêu tiền 1kg?

Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết.

Giá sâm đại hành trên thị trường là 180.000 đồng/1kg.