Nấm hải sản – công dụng, kỹ thuật trồng và cách bảo quản

Nấm hải sản có cách trồng và bảo quản đặc biệt. Hiểu được công dụng của nấm hải sản sẽ giúp bạn sử dụng chúng đúng cách và hiệu quả.

Nấm hải sản là gì?

Nấm hải sản (White Beech Mushroom) hay còn được gọi với tên gọi khác là nấm bạch tuyết hay nấm ngọc châm. Đây là loại nấm có màu trắng sáng, vị giống như hải sản nên có tên gọi độc đáo như vậy.

Đặc điểm nấm hải sản

Nấm hải sản ngoài màu trắng sáng còn có loại màu nâu xám. Nấm mọc chùm, có phần cuống màu trắng hoặc nâu, cao khoảng 4-8 cm, mũ nấm nhỏ, trên bề mặt mũ có vân đá.

Cách trồng nấm hải sản

Điều kiện và yêu cầu để trồng nấm hải sản

Điều kiện trồng nấm hải sản

Nấm hải sản được nuôi trồng tốt nhất vào mùa đông, bắt đầu từ tháng 12 đến tháng 3 dương lịch. Nấm được trồng và phát triển tốt nhất trong nhiệt độ từ 12-16 độ C, bởi vậy nấm thường được trồng quanh năm trong điều kiện nhà lạnh.

Nguyên liệu trồng nấm là các nguồn phế thải từ công nghiệp như: rơm rạ, mùn cưa, bông các loại,…

Yêu cầu phòng cấy và phòng nuôi

Yêu cầu trước tiên của phòng cấy nấm hải sản đó là sạch và thoáng mát. Phòng phải được đóng kín rồi thanh trùng bằng cách phun foocmol (0,5 %) hoặc đốt lưu huỳnh trước khi cấy. Sau đó mở cửa để hết mùi.

Đối với phòng nuôi phải đảm bảo sạch và thoáng, có lối đi giữa các giàn rộng để việc vận chuyển được thuận tiện. Giàn giá nên bố trí nhiều tầng để tăng diện tích. Nhiệt độ phòng nuôi tốt nhất là từ 22-24 độ C.

Quy trình trồng nấm hải sản

Xử lý nguyên liệu

Mùn cưa được đổ ra nền sạch, sau đó tưới đều nước vôi trong lên, vừa tưới vừa đảo (1 kg mùn cưa trộn với 1,2 lít nước). Đảo đều rồi chất mùn cưa thành đống, che đậy bằng vải bạt hay nilon. Thời gian ủ tốt nhất là từ 2-4 ngày.

Bông hạt được xử lý bằng cách ngâm nhanh trong dung dịch nước vôi trong, vắt nhẹ sau đó ủ lại thành đống. Chú ý đống ủ phải được đặt trên kệ có khe hở để nước không bị đọng ở đáy. Phủ kín đống ủ bằng nilon hoặc bao tải. Thời gian ủ hợp lý từ 24-36 giờ. Đây là giai đoạn rất quan trọng trong quy trình trồng nấm hải sản.

Kiểm tra đống ủ trước khi phối trộn bằng cách dùng tay nắm nguyên liệu lại nếu thấy không bị vỡ ra , không bị rỉ nước khi bóp nhẹ là được.Nếu ướt quá thì trải đều đống ủ rộng ra để bay bớt hơi nước, còn nếu đống ủ khô hơn tiêu chuẩn thì phải bổ sung nước và ủ lại thêm 1 ngày.

Công thức phối trộn: 45% bông + 40% mùn cưa + 10% cám gạo + 3% cám ngô + 1% đường. Bột ngô và cám gạo trộn đều. Sau đó rắc hỗn hợp lên đống mùn cưa và bông. Dùng xẻng đảo đều là được.

Dùng túi nilon chịu nhiệt có cổ nhựa, chun cao su, bông nút và nắp đậy. Đáy túi băng phẳng, tròn, xung quanh túi không nếp gấp, kích thước 19x38cm. Trọng lượng của túi này là 0,8 kg. Khử trùng bằng lò thủ công 10-12 giờ.

Dụng cụ nuôi cấy nấm hải sản

Các dụng cụ nuôi cây bao gồm: đèn cồn, lọ đựng cồn, bông thấm cồn để vệ sinh, gỗ, khay cấy, que cấy, 1 chai giống cấy 35-40 bịch.

Giống cấy nấm hải sản có màu đồng nhất, sợi mượt, không quá già hay quá non và không bị mốc.

Các giai đoạn trồng nấm hải sản

Sau khi cấy giống xong, chuyển vào phòng nuôi để ươm sợi. Chú ý trong thời gian nuôi sợi không được tưới nước, không nên di chuyển bịch nhiều lần. Thời gian nuôi sợi khoảng 70-80 ngày.

Sau khi kết thúc giai đoạn nuôi sợi, tháo bỏ cổ nút và nút bông, có thể dùng thìa hoặc tay bỏ đi lớp mỏng trên bề mặt túi nấm. Sau đó, buộc miếng túi lại.

Túi nấm được đặt lên các giàn tại phòng nuôi khoảng 5-7 ngày. Khi sợi nấm phục hồi lại thì mở miệng túi rồi chuyển sang phòng chăm sóc cho ra quả thể.

Nhiệt độ phòng ra quả thể đảm bảo từ 13-16 độ C. Mầm quả thể sẽ xuất hiện sau 15-20 ngày. Trong khoảng thời gian này, nên phun sương đều đặn, độ ẩm không khí trong phòng phải đảm bảo 90-95%. Khi mũ nấm hải sản phẳng và có màu sáng, đây là giai đoạn thích hợp để thu hái sản phẩm.

Thu hoạch nấm hải sản

Giữa 2 đợt nấm cách nhau 17-20 ngày, thông thường với mỗi túi nấm hải sản chúng ta có thể thu hái được 2 lần.

Năng suất ước tính mỗi đợt khoảng 30-35 kg nấm tươi/100 kg nguyên liệu thô. Nấm có thể dùng để ăn tươi, sấy khô hoặc đóng hộp.

Sau khi thu hoạch nấm mỗi đợt, phải loại bỏ những bịch bị hỏng, không đạt yêu cầu. 3-4 ngày đầu sau khi hái nấm không nên tưới trực tiếp vào bề mặt túi nhưng vẫn phải giữ độ ẩm không khí trong phòng từ 85-95% bằng cách phun vào nền hoặc trần. Cứ tiếp tục như vậy đến ngày thứ 5 thì tưới phun sương trực tiếp vào túi 1-3 lần/ngày.

Công dụng của nấm hải sản

Công dụng đối với sức khỏe

Nám hải sản hỗ trợ điều trị ung thư

Nấm chứa nhiều axit amin, protein và beta glucans – thành phần có tác dụng hỗ trợ và giúp làm giảm quá trình phát triển, tiêu diệt các tế bào ung thư.

Ngăn ngừa triệu chứng một số bệnh bằng nấm hải sản

Các thành phần trong nấm hải sản còn giúp ngăn ngừa những triệu chứng của bệnh hen suyễn, bệnh tiểu đường và dị ứng.

Nấm hải sản thúc đẩy hệ miễn dịch

Ngoài ra, loại nấm này còn thúc đẩy hệ miễn dịch tự nhiên trong cơ thể của mỗi chúng ta. Nấm hải sản có tác dụng tốt trong việc hỗ trợ hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả.

Các công dụng khác 

Bên cạnh đó, nấm hải sản còn có tác dụng tăng cường trí lực, giúp giảm quá trình lão hóa da, tốt cho dạ dày và gan.

Công dụng trong chế biến món ăn

Nấm hải sản có thể chế biến thành những món canh nấm hấp dẫn, đây cũng là nguyên liệu không thể thiếu trong những món lẩu nấm hay các món chay thanh tịnh. Cùng tham khảo một số món ăn ngon làm từ nấm hải sản.

Canh đậu nấu nấm hải sản

Đây là món ăn chay, không chỉ thanh mát, ngon mà lại tốt cho sức khỏe.

Nguyên liệu:

– 2 bìa đậu cỡ vừa

– 1 túi nấm hải sản

– 1 quả cà chua

– 2 quả sấu to

– Mùi tàu.

– Dầu ăn, muối

Cách làm:

Bước 1: Đậu cắt miếng vuông vừa ăn, rắc chút muối lên để khi nấu xong có vị đậm đà vừa ăn. Cà chua thái múi cau.

Bước 2: Mùi tàu rửa sạch, xắt nhỏ. Nấm hải sản cắt gốc, rửa sạch, ngâm nước muối loãng 10 phút rồi vớt ra để ráo.

Bước 3: Làm nóng dầu ăn, cho cà chua vào xào mềm cùng một chút muối. Cà chua mềm rồi thì thêm lượng nước vừa ăn cùng 2 quả sấu dầm nát. Mở lửa to đun sôi.

Bước 4: Khi nước sôi bạn giảm lửa nhỏ, nhẹ nhàng trút đậu vào, bạn nhớ phải thật nhẹ tay bởi đậu mềm rất dễ vỡ. Sau khi nấu đậu khoảng 2 phút thì bạn mở lửa to, thả nấm hải sản vào nồi. Cẩn thận dìm nấm xuống xung quanh nồi để không làm nát hay vỡ miếng đậu.

Bước 5: Nấu đến khi nấm chín thì bạn dầm sấu, nêm nếm lại cho vừa ăn rồi rắc mùi tàu vào canh và tắt bếp.

Thịt bò xào nấm hải sản

Bò xào nấm hải sản là món ăn bổ dưỡng và rất thơm ngon. Vị thơm của nấm làm những miếng thịt bò thêm đậm đà và hấp dẫn.

Nguyên liệu:

• Thịt bò thái mỏng
• Nấm hải sản 1 túi vừa
• Hành tây 1/2 củ
• Cà rốt ½ củ
• Hành boa-rô
• Hạt nêm, tiêu
• Vừng trắng
• Tỏi băm

Cách làm

Bước 1: Nấm rửa ngâm nước muối loãng, cắt bỏ phần rễ. Cà rốt thái mỏng, hành tây thái múi cau.

Bước 2: Thịt bò thái mỏng ướp với tỏi băm thêm chút hạt nêm, tiêu xay và vừng trắng.

Bước 3: Cho dầu ăn vào chảo, đun nóng. Xào thịt bò chín tái rồi đổ ra bát.

Bước 4: Bắc chảo lên, cho hành boa-rô, cà rốt và nấm hải sản vào xào. Thêm gia vị vừa ăn. Rau củ vừa chín thì cho thịt bò đã nấu vào, đảo nhanh tay.

Bước 5: Nêm nếm lại cho vừa ăn, tắt bếp. Cho ra đĩa ăn nóng. Đĩa thịt mềm ngon, phong phú sắc màu từ rau củ, rất thích hợp cho bữa cơm gia đình.

Chú ý khi chế biến nấm hải sản

Muốn nấm hải sản luôn tươi ngon và giữ được đầy đủ chất dinh dưỡng chúng ta cần chú ý một số điều như sau:

Lưu ý khi chế biến nấm hải sản tươi

Nấm hải sản có màu trắng đặc trưng. Khi chế biến nếu chưa dùng đến ngay, bạn không nên cắt nấm quá sớm vì vết cắt sẽ chuyển sang màu đen nếu tiếp xúc với không khí. Để hạn chế nhược điểm này bạn có thể ngâm nấm ngọc châm với nước cốt chanh. Tuy nhiên hạn chế của cách này đó là ít nhiều làm thay đổi hương vị của nấm.

Nấm được nấu ở nhiệt độ thấp sẽ làm chúng tiết nhiều nước hơn. Bởi vậy, món ăn dễ bị mất mùi, màu sắc và trông không được đẹp mắt. Bởi vậy nên nấu bằng ngọn lửa lớn, nấm sẽ ngon hơn.

Trong các món ăn xào,chiên… nếu bạn cho quá nhiều dầu mỡ cùng với nấm. Khi đó, hậu quả là làm cản trở quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng của nấm vào cơ thể chúng ta. Bạn có thể cảm thấy đầy bụng, khó tiêu hoặc dễ bị chứng trào ngược dạ dày.

Nấm hải sản có màu sáng, bởi vậy khi chế biến nên hạn chế sử dụng xoong nồi được làm bằng nhôm, bởi chúng sẽ làm nấm ngả màu.

Một chú ý nữa là do nấm có tính bổ âm nên khi thưởng thức không nên dùng cùng đồ uống lạnh sẽ dễ làm bạn đau bụng.

Lưu ý khi chế biến nấm hải sản khô

Đối với nấm hải sản khô, khi nấu ăn phải cho nấm vào ngay từ đầu để nấm tiết chất ngọt và thấm đều gia vị.

Bạn có thể chế biến bột nấm hải sản bằng cách nghiền nấm khô bằng máy xay sinh tố hay máy xay cà phê. Bột nấm này có thể sử dụng khi muốn cho thêm vào nước dùng, súp, nước sốt để có vị ngọt thơm.

Để nấm hết mùi khô, mốc bạn ngâm nấm trong nước ấm 30 phút cho nấm nở đều, sau đó xả sạch với nước.

Trong chế biến món ăn, khoảng thời gian nấu thích hợp để nấm hải sản chín ngon đó là từ 5-8 phút. Khi đó nấm chín hoàn toàn và hợp vệ sinh.

Bảo quản nấm hải sản

Nấm hải sản tươi luôn chứa được hàm lượng protein, axit amin, chất khoáng tốt nhất. Tuy nhiên, nếu không biết bảo quản đúng cách, nấm sẽ nhanh hỏng và không còn giữ được giá trị dinh dưỡng vốn có của mình. Dưới đây là một vài phương pháp giúp bảo quản nấm hiệu quả:

Bảo quản nấm hải sản tươi như thế nào?

Giữ nấm hải sản tươi bằng cách bọc bằng giấy

Nấm hải sản tươi sau khi thu hoạch hoặc nấm sử dụng vẫn còn thì chúng ta có thể bảo quản bằng cách cuộn giấy bọc thực phẩm kín, cho vào tủ lạnh. Phương pháp này có thể giữ nấm được 3-5 ngày.

Nước muối giúp bảo quản nấm hải sản

Nước muối có tác dụng rất tốt trong việc giúp nấm hải sản giữ được độ giòn và các khoáng chất cần thiết của nấm.

Nếu chưa sử dụng ngay, bạn có thể ngâm nấm trong nước và để vào ngăn mát tủ lạnh, nấm sẽ không mất nhiều chất dinh dưỡng.

Để nấm hải sản nơi thoáng mát

Với nấm hải sản đặt ngoài nhiệt độ không khí bình thường, nên đặt nấm ở những nơi thoáng mát. Không nên bọc nấm trong túi nilon. Với cách làm này bạn có thể giữ được nấm trong khoảng từ 8-12 tiếng.

Một cách bảo quản thông dụng nữa đó chính là cho nấm vào các túi nilon và hút chân không. Sau đó đặt chúng vào tủ lạnh. Bạn có thể giữ được nấm trong 3-4 ngày.

Xem thêm tại đây: Nguy hiểm khi ăn nấm bảo quản không đúng cách

Có cách nào bảo quản nấm hải sản khô?

Nấm khô để ở nơi thoáng mát, nếu không bạn nên cho vào túi nilon và buộc kín. Trước khi sử dụng nấm hải sản khô, ngâm chúng trong nước ấm khoảng 10 phút để cánh nở ra, rửa sạch lại nấm giúp loại mùi khô ẩm.

Mẹo chọn nấm hải sản ngon

Lựa chọn nấm hải sản tươi ngon

Nấm hải sản tươi không bị dập nát, đứt gãy, có mùi thơm đặc trưng của nấm. Chọn phần chóp nấm không bị thâm đen hay có nếp nhăn. Nên chọn những cây nấm có lớp tơ mỏng bọc trên chóp nấm.

Lựa những cây nấm có phần cuống nấm chắc chắn, màu sắc đồng đều.

Nấm hải sản khô chọn như thế nào?

Bạn nên chú ý chọn loại nấm hải sản khô không bị đứt gãy, không xuất hiện vết mốc màu trắng trên thân nấm và chắc chắn.

Hãy lựa chọn những cơ sở uy tín để mua nấm. Tránh tình trạng mua phải những loại nấm không đủ chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ dễ dẫn đến ngộ độc.