Xạ đen là gì? Cây xạ đen có tác dụng như thế nào?

Xạ đen là gì? Hình ảnh cây xạ đen trong như thế nào? Cây xạ đen mọc ở đâu? Xạ đen có mấy loại? Cách phân biệt xạ đen thật với xạ vàng, xạ đỏ. Tác dụng cây xạ đen hỗ trợ điều trị viêm gan, xơ gan, ung thư, các bệnh u bướu… Tác dụng phụ, tác hại cây xạ đen thật, giả. Lưu ý dùng xạ đen chữa bệnh tốt nhất. 

Xạ đen là gì?

Xạ đen là gì? Trong tiếng Mường, từ “xạ” có nghĩa là gan. Từ “đen” chỉ màu sắc của nhựa cây khi được cắt khúc. Xạ đen nghĩa là thảo dược chữa bệnh gan (viêm gan, xơ gan, ung thư gan…). Trước đây, khi chưa có khái niệm về ung thư, cây xạ đen thường được người Mường sử dụng mỗi khi đau ốm, mụn nhọt hay viêm nhiễm. Bởi thế, xạ đen gắn bó với người Mường từ lâu đời.

Cây xạ đen còn có nhiều tên gọi khác nhau, tùy từng vùng miền như: Bách giải, bạch vạn hoa, đồng triều, cây dây gối, quả nâu, hoặc cây ung thư. Trong đó, người Mường gọi các cây họ xạ là “Cồn duồng”. Vậy xạ đen là gì? Người Mường còn gọi cây xạ đen là “Duồng khụ”, trong đó “khụ” nghĩa là người cao tuổi, có địa vị trong làng. Duồng khụ chỉ thảo dược tốt và được đánh giá cao trong nền y học dân tộc.

Cây xạ đen mọc ở đâu?

Cây xạ đen thường mọc tại các vùng vùng bán sơn địa, đồi núi thấp. Tại Việt Nam, xạ đen mọc hoang hoặc trồng nhiều ở các tỉnh như: Hòa Bình, Hà Nội, Hà Nam, Ninh Bình, Quảng Ninh , Hải Phòng, Thừa Thiên Huế. Gia Lai… Cây xạ đen cũng có thể mọc ở vùng đồi núi thấp nhưng hiếm hơn. Cây sinh trưởng và phát triển tốt trong khí hậu nhiệt đới gió mùa.

Cây xạ đen có mấy loại?

Bên cạnh câu hỏi cây xạ đen là gì, nhiều người còn thắc mắc cây xạ đen có mấy loại. Nếu nói về họ xạ, có rất nhiều loại xạ vàng, xạ đỏ, xạ trắng, xạ can… Tuy nhiên, xạ đen chỉ có duy nhất 1 loại. Vì trong họ xạ có khá nhiều loại cây giống nhau nên hay bị mọi người nhầm lẫn.

Mô tả hình ảnh cây xạ đen

• Cây xạ đen là loại cây dây nhỏ, thân leo. Khi mọc, cây hay mọc quấn quanh cây lớn.
• Dây xạ đen to nhất chỉ bằng ngón chân cái. Khi cắt thân cây xạ đen, bạn sẽ thấy một dòng nhựa chảy ra mù đen đặc trưng.
• Cành tròn, lá có hình bầu dục, màu xám nhạt khi cây còn non. Khi già hẳn, lá sẽ có màu xanh.
• Hoa xạ đen mọc thành chùm, màu trắng ở đầu cành. Sau khi ra hoa, hỏa kết thành các chùm nhỏ. Khi chín, quả chuyển màu vàng cam nhạt.

Tác dụng của cây xạ đen chữa bệnh gì hiệu quả nhất? – Viện Quân Y

See more

Phân biệt xạ đen với xạ vàng, xạ đỏ

Trong tự nhiên, có không ít loài cây có hình dáng giống nhau. Riêng trong họ xạ, đã có 2 loại cây có hình thức giống cây xạ đen là cây xạ vàng và xạ đỏ. Vậy làm cách nào để phân biệt thật giả chính xác và đơn giản?

Nhận biết cây xạ đen và cây xạ vàng lúc khô

Khi mua thảo dược xạ đen dưới xuôi, rất hiếm khi bạn mua được cây xạ đen lúc còn tươi. Hầu hết người dùng đều mua xạ đen dưới dạng khô. Bởi xạ đen tươi khó bảo quản nên người ta thường phơi khô để tiện cho việc lưu giữ. Vậy xạ đen là gì? Phân biệt xạ đen khi phơi khô như thế nào?

Cây xạ đen khi phơi khô:

• Có mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng.
• Lá có độ dai nhất định. Khi vò, lá không dễ bị vỡ nát.
• Dù phơi khô nhưng thân loài thảo mộc này vẫn có hương thơm nhẹ, màu hơi đen thẫm.

Trong khi đó, cây xạ vàng:

• Lá và thân không có mùi thơm đặc trưng.
• Thân có màu vàng sậm, không có màu đen do nhựa chảy ra như cây xạ đen.
• Lá dễ bị vụn nát khi bị vò.

Nhận biết cây xạ đen và cây xạ vàng khi được sắc thành thuốc

Cây xạ đen:

• Khi sắc thành nước uống, nước cây xạ đen màu đậm.
• Khi uống, ban đầu bạn cảm thấy vị đắng chát.

Cây xạ vàng:

• Nước màu ngả vàng hơi nhạt, mùi gỗ hơi ngai ngái;
• Khi uống có vị nhạt, không thơm đặc trưng như cây xạ đen.

Cây xạ đen có tác dụng như thế nào?

Từ trước đến nay, có không ít nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước về cây xạ đen là gì và công dụng cây xạ đen. Loài cây này từ lâu đã được người Mường sử dụng làm vị thuốc chữa bệnh.

Những nghiên cứu về công dụng cây xạ đen

Tại Việt Nam, GS Lê Thế Trung – nguyên giám đốc Học viện Quân y là người đầu tiên nghiên cứu tác dụng cây xạ đen điều trị ung thư. Sau suốt gần 12 năm nghiên cứu, ông cùng cộng sự của mình đã phát hiện, trong xạ đen chứa nhiều dược chất quý tốt cho sức khỏe:

• Fanavolnoid: Làm chậm quá trình oxy hoá, phòng chống ung thư hiệu quả;
• Saponin Triterbenoid: Có khả năng kháng khuẩn rất tốt.
• Quinon: Giúp hoá lỏng tế bào ung thư và đào thải ra ngoài cơ thể dễ dàng.

Bên cạnh đó, còn có một số nghiên cứu nước ngoài về cây xạ đen là gì như nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Phytochemistry. Công trình nghiên cứu này của 2 nhà khoa học là ao- Haur Kuo và Li-ming Yang Kuo.

Xem thêm:

Cây xạ đen: Tác dụng, giá trị và cách dùng tốt nhất – Viện Quân y

Công dụng cây xạ đen chữa bệnh

Cây xạ đen có công dụng chữa các bệnh sau:

• Hỗ trợ điều trị các bệnh ung thư, u bướu;
• Hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ…
• Điều hòa huyết áp;
• Trị mất ngủ và suy nhược thần kinh;
• Chữa trị hiệu quả các bệnh về da như mụn nhọt, lở loét, ngứa ngáy…
• Giải độc gan, thanh lọc cơ thể.
• Cầm máu hiệu quả.
• …

Tham khảo thêm: Công dụng chữa bệnh thần kỳ từ cây xạ đen – Báo Mới

Tác dụng phụ của xạ đen?

Cây xạ đen là một vị thuốc chữa bệnh. Vì vậy, bạn không nên dùng thuốc bừa lãi. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Khi sử dụng cây xạ đen, một số trường hợp xuất hiện triệu chứng như đầy hơi, đau bụng hay nôn mửa. Thực chất, điều này không ảnh hưởng đến sức khỏe. Tình trạng này sẽ biến mất sau vài ngày sử dụng.

Cây xạ đen với tác dụng của cây xạ đen và cách dùng trị bệnh tốt nhất

See more