Chỉ thực với tác dụng của quả chấp và cách dùng chữa bệnh từ quả chấp

Chỉ thực là gì? Tác dụng của chỉ thực chữa bệnh gì: Táo bón, trĩ, đầy bụng,… Cách dùng chỉ thực tốt, tránh tác dụng phụ tác hại của chỉ thực. Cách sử dụng chỉ thực sắc nấu uống chữa bệnh. Giá chỉ thực bao nhiêu tiền 1kg, mua ở đâu. Hình ảnh cây chỉ thực.

Chỉ thực là gì?

Chỉ thực còn được gọi với tên khác là: Trấp, kim quất, chấp,… Cây thuộc họ Cam (Rutaceae), tên khoa học là Fructus poncirin Immaturi.

Cây mọc hoang nhiều ở tỉnh Thanh Hóa, Nghệ Tĩnh, Cao Bằng, Lạng Sơn. Thời gian thu hái dược liệu vào tháng 4 – 6 hàng năm.

Đặc điểm của cây chỉ thực

Chỉ thực là loại cây gỗ nhỏ, thân nhẵn, không có gai hoặc gai ngắn, cao từ 2 – 10m. Lá cây mọc so le, phiến dài, gốc tròn, hình trái xoan hơi lõm; 2 mặt lá nhẵn, mặt trên bóng.

Hoa cây trấp mọc thành chùm ở kẽ lá, gồm 6 – 8 bông nhỏ, màu trắng hoặc vàng nhạt. Quả trấp hình trứng hoặc cầu, có núm, vỏ ngoài khá sần sùi. Quả khi chín có màu vàng nhạt, ruột vàng lục và vị rất chua. Cây ra hoa vào tháng 2 – 4 và cho thu quả từ tháng 5 – 8.

Bộ phận được dùng làm dược liệu của cây chính là quả non. Quả được thu hái khi còn non hoặc do tác động bên ngoài bị rụng từ lúc xanh. Quả bổ ngang sẽ thấy lớp vỏ mỏng màu nâu, sát vỏ có túi tinh dầu và các múi hạt hình nan hoa bánh xe. Quả rất cứng, chắc, mùi thơm nhẹ và có vị đắng.

Thành phần dược chất của chỉ thực

Thành phần hóa học của chỉ thực đã được nghiên cứu bao gồm những chất như sau:

• Hesperidin, neohesperidin, naringin.
• Synephrine, N-methyl tyramine.
• Vỏ quả chứa 0,49% tinh dầu bao gồm a-pinene, limonene, g-terpinene, camphene, caryophyllene, p-cymene.

Tác dụng của chỉ thực

Tác dụng của chỉ thực đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng phá khí, hóa đờm, tiêu tích, trừ bĩ, khoan hung rất hiệu quả. Vì vậy, quả trấp thường được dùng để chữa trị các bệnh về đường tiêu hóa, hô hấp như:

• Trị táo bón.
• Trị rối loạn tiêu hóa và thực tích đầy bụng.
• Trị suy tim.
• Chữa bệnh sa tử cung.
• Trị chứng lỵ lâu ngày, cầm lỵ nhuận khí.
• Kháng viêm, trị lở loét sưng đau.
• Trị thương hàn ấm chứng, đi tiêu ra máu.
• Trị ngứa do phong chẩn.
• Trị đầy bụng, đau bụng.

Cách dùng chỉ thực

Cách dùng chỉ thực chữa bệnh hiệu quả nhưng không phải ai cũng biết. Dưới đây là một số cách dùng quả trấp trị bệnh mà bạn có thể tham khảo.

Cách dùng chỉ thực chữa bệnh đường tiêu hóa

Công dụng của chỉ thực chữa bệnh đường tiêu hóa như đau bụng, rối loạn tiêu hóa, táo bón,… rất hiệu quả.

Trị chứng lỵ lâu ngày

• Thành phần: 20g trấp.
• Cách làm: Tán tráp thành bột mịn rồi uống với nước ấm, mỗi lần 4 – 8g.

Cầm lỵ nhuận khí

• Thành phần: 90g trấp sao khô, 24g cam thảo.
• Cách làm: Tán các vị thuốc thành bột, mỗi lần uống 8g với nước ấm.

Trị táo bón

• Thành phần: Trấp, phục linh, bạch truật, thần khúc, trạch tả, đại hoàng mỗi thứ 12g, hoàng liên 4g, hoàng cầm 8g, sinh khương 8g.
• Cách làm: Tán thành bột hoặc sắc lấy nước uống trong ngày.

Trị tiêu ra máu

• Thành phần: 240g trấp sao vàng, 250g hoàng kỳ.
• Cách làm: Tán 2 vị thuốc trên thành bột dùng uống với nước cơm, mỗi lần 8g. Có thể trộn bột thuốc với hồ làm thành các viên để uống.

Trị đầy bụng

• Thành phần: Trấp, tô tử, cát cánh, quất bì, mộc hương, hương phụ, bạch đậu khấu lượng bằng nhau.
• Cách làm: Sắc với 300ml nước dùng uống thay trà hàng ngày. Cần uống hết trong ngày để thuốc phát huy hiệu quả tốt nhất.

Trị khí hư, đại tiện khó

• Thành phần: Trấp, mạch môn đông, nhân sâm lượng bằng nhau.
• Cách làm: Sắc thuốc với 600ml nước, chia làm 2 lần uống trong ngày.

Cách sắc nấu uống chỉ thực chữa bệnh đau tức ngực, đau bụng khi mang thai, tích trệ khí huyết, lở ngứa

Cách dùng chỉ thực chữa bệnh đau tức ngực, đau bụng,.. rất tốt. Dưới đây là một vài bài thuốc mà bạn có thể tham khảo.

Trị đau tức ngực do thương hàn

• Thành phần: Trấp đã được sao khô với cám.
• Cách làm: Đem tán trấp thành bột mịn để uống cùng nước ấm, mỗi lần 8g, 2 lần/ngày.

Trị tức ngực, tiêu hóa kém, đầy bụng

• Thành phần: Trấp, bạch truật mỗi vị 12g.
• Cách làm: Sắc lấy nước uống hết trong ngày.

Trị tức ngực, mệt mỏi

• Thành phần: Trấp, hoàng liên mỗi vị 20g; can khương 4g; hậu phác 16g; chích cam thảo, bạch truật, phục linh mỗi thứ 8g; nhân sâm, bán hạ khúc 12g.
• Cách làm: Tán các vị thuốc trên thành bột mịn, uống làm 3 lần trong ngày, 2 – 12g/lần tùy vào độ tuổi.

Trị đau bụng sau sinh

• Thành phần: Trấp sao cám, thược dược sao rượu mỗi vị 8g.
• Cách làm: Sắc lấy nước uống hoặc tán thành bột để dùng với nước ấm.

Trị khí huyết tích trệ ở phụ nữ sau sinh

• Thành phần: 12g trấp, 12h bạch thược.
• Cách dùng: Sắc lấy nước uống hoặc tán thành bột để dùng trong ngày.

Trị mụn nhọt, lở loét

• Thành phần: 1 trái trấp lớn.
• Cách làm: Mài trái trấp cho bằng miệng rồi dùng hồ miến bôi xung quanh, úp lên trên đầu những nốt mụn để đẩy nhân mụn và máu. Cách làm này hiệu quả cao mà không để lại vết sẹo.

Xem thêm: Cách dùng chỉ thực chữa bệnh

Hình ảnh cây chỉ thực

Phân biệt chỉ thực với chỉ xác

Chỉ thực và chỉ xác là 2 loại dược liệu cùng mọc ở 1 cây, đều là quả của cây trấp. Tuy nhiên, chúng khác nhau về cách thức sử dụng cũng như công dụng trong chữa bệnh.

• Chỉ thực: Là quả trấp được hái khi còn non hoặc bị tác động môi trường làm rụng dưới gốc.
• Chỉ xác: Là quả trấp được thu hái vào lúc quả đã trưởng thành, gần chín. Quả đem về thường được bổ đôi hoặc miếng để phơi cho nhanh khô. Chỉ xác thường to hơn, khi phơi khô thì ruột quắt lại.

Tác dụng của 2 loại dược liệu này tương đương nhau, tuy nhiên, chỉ thực có tác dụng chữa bệnh mạnh hơn rất nhiều so với chỉ xác.

Cách nhận biết chỉ thực chất lượng tốt

Cách nhận biết chỉ thực tốt rất đơn giản, có thể quan sát bằng mắt thường được. Loại trấp tốt là quả có lớp cùi màu vàng ngà hoặc nâu nhạt, hơi lồi lên. Hạt trấp chia thành những múi hình nan hoa bánh xe đều đặn.

Quả trấp nào có cùi càng dày càng tốt, ruột bé, mùi thơm, rắn chắc, để lâu năm không bị ẩm mốc. Loại quả to, ruột lớn thường chất lượng kém hơn.

Dược liệu được sản xuất ở Tứ Xuyên – Trung Quốc có vỏ ngoài màu xanh lục, thịt quả màu vàng trắng, cùi dày, mùi thơm, vị đắng là hàng thượng phẩm.

Loại dược liệu sản xuất ở tỉnh Giang Tây – Trung Quốc có màu hơi đen, vỏ có nhiều nốt sần, cứng chắc và có vị nồng nặc là loại tốt. Quả trấp sản xuất ở Giang Tô màu hơi vàng, cầm thấy nhẹ tay, mùi nhạt là loại kém chất lượng.

Giá chỉ thực bao nhiêu tiền 1kg?

Giá chỉ thực bao nhiêu tiền 1kg, mua ở đâu là câu hỏi của rất nhiều bạn đọc. Trấp đang được bán trên thị trường với giá khoảng 90.000đ – 150.000đ/kg dược liệu khô.

Trấp là một vị thuốc nam quý, đã được sử dụng rất phổ biến trong Y học cổ truyền. Vì vậy, có thể dễ dàng tìm mua được loại dược liệu này tại các nhà thuốc đông dược, phòng khám Đông y,…

Trước tình trạng thuốc đông dược không rõ nguồn gốc, chất lượng kém đang được bày bán tràn lan thì bạn cần tìm hiểu kỹ thông tin trước khi mua hàng. Nên mua quả trấp ở những địa chỉ uy tín, chất lượng đã được kiểm định. Quả trấp không chứa độc tính nhưng không được phép sử dụng bừa bãi khi chưa có chỉ định của thầy thuốc.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin đầy đủ, thiết thực nhất. Chúc bạn và gia đình sức khỏe.