Bệnh ung thư võng mạc gây ra hệ lụy rất lớn cho sức khỏe và tương lai của trẻ. Các bậc cha mẹ cần trang bị cho mình những kiến thức về bệnh ung thư võng mạc ở trẻ để sớm phát hiện những dấu hiệu bất thường, đưa trẻ đi khám kịp thời, tránh để bệnh nặng gây nguy hiểm cho trẻ.
Bác sĩ Lê Thị Thanh Xuyên – Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt TP.HCM giải đáp những câu hỏi của phóng viên về bệnh ung thư võng mạc ở trẻ như sau:
Phóng viên: Thưa bác sĩ, thực trạng bệnh ung thư võng mạc ở trẻ em tại nước ta hiện nay như thế nào?
Ung thư võng mạc là căn bệnh ung thư mắt có mầm mống ngay từ trong bào thai (ung thư phôi) gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mắt và đe dọa đến tính mạng của trẻ sau sinh. Việc chẩn đoán bệnh sớm có ý nghĩa rất quan trọng đối với tiên lượng bệnh. Điều đáng lo ngại là tình trạng ung thư võng mạc ở trẻ tại nước ta đang ngày càng gia tăng và rất nhiều ca phát hiện muộn bệnh nhân buộc phải múc bỏ mắt. Có lẽ do tiếp xúc nhiều với các tia xạ, hóa chất và bệnh có tính di truyền là yếu tố khiến bệnh gia tăng.
Bệnh ung thư võng mạc ở trẻ đang ngày càng gia tăng
Thưa bác sĩ, tại các nước tiên tiến, họ điều trị bệnh như thế nào?
Có nhiều phương pháp điều trị ung thư võng mạc, tùy vào tình trạng của từng bệnh nhân các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị bao gồm: phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu và thần kinh thị giác, nạo vét tổ chức hốc mắt; hóa trị toàn thân hoặc hóa trị tại chỗ, xạ trị ngoài vào hốc mắt đã phẫu thuật bỏ nhãn cầu; quang đông; đĩa xạ.
Xin bác sĩ cho biết thêm về kỹ thuật quang đông và đĩa xạ?
Quang đông (photocoagnlation) là phương pháp thực hiện nhằm phá hủy mạch máu nuôi dưỡng khối u bằng cách dùng sức nóng của laser Argon.
Ðĩa xạ là phương pháp được dùng để diệt khối u mà không ảnh hưởng đến phần còn lại của mắt (có hiệu quả khi khối u còn khu trú, đường kính bướu 6-12 mm) bằng cách dùng Iốt 125 (hoặc Ruthenium 106) để trên một đĩa bằng vàng tây, đặt đĩa xạ qua củng mạc – vỏ bọc của nhãn cầu, ngay chỗ khối u (qua đèn soi đáy mắt hình đảo).
Tại Việt Nam, kỹ thuật đĩa xạ bảo tồn mắt hiện vẫn chưa thực hiện được.
Xin hỏi bác sĩ, lý do vì sao chúng ta chưa thực hiện được kỹ thuật đĩa xạ?
Hiện nay, chúng ta chưa thực hiện được kỹ thuật đĩa xạ là bởi còn vướng mắc về một số vấn đề như vấn đề kinh phí khi phải nhập Iốt 125 hoặc Ruthenium, vấn đề phòng ốc dự trữ để ngăn ngừa tia xạ…
Có cách nào để phát hiện sớm bệnh ung thư võng mạc không, thưa bác sĩ?
Bệnh ung thư võng mạc ở trẻ có thể được phát hiện sớm nếu cha mẹ quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường ở mắt trẻ và đưa trẻ đi khám ngay. Bệnh thường được phát hiện bởi các dấu hiệu như: có ánh trắng ở đồng tử giống như mắt mèo (chiếm 58%); mắt trẻ tự nhiên lé do bị khối u che lấp gây nhược thị và dẫn đến lé (chiếm 24%); thị lực kém (8%); ngoài ra còn có các biểu hiện như lồi mắt, xuất huyết tự phát trong mắt, di căn sang các bộ phận khác của cơ thể.
Cách phòng ngừa bệnh ung thư võng mạc tốt nhất cho trẻ là đưa trẻ đi khám mắt định kỳ ít nhất 6 tháng/lần trong vòng ba năm đầu tiên. Nếu gia đình có người từng mắc bệnh cần theo dõi sát tình trạng của trẻ và đưa trẻ đi khám 3 tháng/lần. Nếu một mắt bị ung thư cần theo dõi sát mắt thứ hai.
Nếu để bệnh chuyển sang giai đoạn ba thì ngay cả ở các nước tiên tiến cũng phải thực hiện múc bỏ mắt. Vì vậy, phát hiện bệnh sớm là yếu tố tiên quyết để bảo tồn mắt cho trẻ và ngăn ngừa biến chứng.
Xin cảm ơn bác sĩ !
Theo Người lao động
