Phòng tránh men gan cao để đảm bảo sức khoẻ là rất cần thiết đối với tất cả mọi người, đặc biệt là những người có thể trạng gan yếu.
Theo TS. Phạm Thị Thu Thủy, Ủy viên BCH Hội Gan Mật TP HCM, men gan là các enzym đóng vai trò xúc tác cho các phản ứng sinh hóa từ bên trong tế bào gan. Khi tế bào gan bị hủy hoại, các men sẽ được phóng thích ra ngoài máu dẫn tới nồng độ men gan tăng cao. Như vậy, khi men gan cao có nghĩa tế bào gan đang bị tổn thương và hủy hoại.
Gan là bộ phận rất quan trọng đảm nhận nhiều chức năng trong cơ thể, đặc biệt là chức năng thải độc. Gan phải hoạt động một cách cật lực để chuyển hóa, tổng hợp các chất cần thiết, phải lọc, khử độc và bài tiết các độc chất ra khỏi cơ thể, thường xuyên chống chọi với các tác nhân gây hại cho cơ thể. Chính vì vậy, gan rất dễ bị tổn thương.
Rượu bia là độc chất trực tiếp đối với gan
Theo các chuyên gia, tỷ lệ mắc viêm gan do virus A, B, C ở Việt Nam khá cao nên nguyên nhân men gan cao chủ yếu do mắc các bệnh này. Có một nguyên nhân phổ biến là viêm gan do uống nhiều rượu bia vì hiện nay tổng sản lượng bia rượu tiêu thụ hàng năm ở nước ta đang đứng vào hạng nhất nhì trong khu vực châu Á.
Rượu bia là nguyên nhân chính gây ra các bệnh về gan vì vậy cần hạn chế để phòng tránh men gan cao
Tiến sĩ Thuỷ cũng cho biết, rượu bia có thể coi là “khắc tinh” đối với gan. Nếu uống ít và không thường xuyên, gan vẫn có thể tự khử được các độc chất do rượu sinh ra; nhưng nếu uống hơn 60g cồn mỗi ngày thì độc tố của rượu không được đào thải sẽ gây hại cho gan. Bên cạnh đó, tỷ lệ người mắc bệnh gan nhiễm mỡ đang có xu hướng ngày càng gia tăng do lối sống và điều kiện dinh dưỡng có nhiều thay đổi. Nhiều trường hợp men gan cao, đặc biệt là men GGT (glutamyl transpeptidase) là chỉ dấu duy nhất của tình trạng thừa mỡ trong gan và trong cơ thể.
Bên cạnh đó việc làm dụng các loại thuốc kháng sinh, giảm đau, hạ sốt và ngay cả các loại thực phẩm chức năng cũng như các thuốc có nguồn gốc thảo dược thường được xem là vô hại cũng có thể ảnh hưởng đến gan và gây viêm gan do thuốc. Một số độc chất khác như thuốc trừ sâu, một số loại nấm độc cũng có thể là nguyên nhân gây men gan cao. Còn lại là các nguyên nhân khác như suy tim, thiếu máu vùng gan, các bệnh rối loạn về chuyển hóa các chất trong cơ thể cũng là những trường hợp gây tăng men gan.
Làm gì để phòng tránh men gan cao?
Tiến sĩ Thuỷ khuyên mọi người nên thực hiện khám sức khoẻ định kỳ nhằm kiểm soát tình trạng men gan nhằm phòng tránh bệnh tăng men gan để hạn chế tình trạng viêm gan mạn tính có thể dẫn tới xơ gan hoặc ung thư gan. Đối với bệnh viêm gan do virus, chúng ta có thể phòng ngừa được viêm gan virus A và B bằng cách đi chủng ngừa, nhất là cho các trẻ nhỏ. Cần đặc biệt hạn chế rượu bia, không nên uống quá 40g cồn (tương đương 4 lon bia) trong một ngày và càng không nên uống thường xuyên hàng ngày.
Cần lưu ý kiểm tra sức khỏe định kỳ để phòng tránh men gan cao
Không nên lạm dụng thảo dược hay thuốc bảo vệ gan khi uống nhiều bia rượu. Đặc biệt, khi uống rượu bia nhiều không nên uống chung với paracetamol để chống say vì có thể làm tăng độc tính đối với gan. Cần sắp xếp chế độ ăn uống điều độ, không ăn quá nhiều thức ăn ngọt và dầu mỡ để giảm béo phì và tình trạng gan nhiễm mỡ. Không lạm dụng thuốc nhất là các loại kháng sinh, giảm đau kháng viêm và cũng thận trọng khi sử dụng thuốc ngay cả các loại thực phẩm chức năng và thảo dược. Nếu phát hiện trong gia đình có người bị tăng men gan, các thành viên còn lại nên đi khám sức khỏe để tầm soát sớm bệnh, đôi khi phát hiện được các bệnh rối loạn chuyển hóa do di truyền gây tăng men gan, Tiến sĩ Thủy nhấn mạnh.
Tăng men gan sẽ kéo theo sự xuất hiện của nhiều bệnh nguy hiểm khác vì vậy cần lưu ý việc phòng tránh men gan cao thường xuyên để bảo vệ sức khỏe.
Theo Sức khỏe & Đời sống
