Phương pháp điều trị ung thư amidan là điều mà rất nhiều bạn đọc quan tâm bởi đây là căn bệnh hiếm gặp và hiện nay có khá ít thông tin về phương pháp điều trị.
Sử dụng phương pháp điều trị tia xạ với khối u amidan
Đối với phương pháp điều trị bằng tia xạ, các bác sĩ sẽ tiến hành chiếu tia xạ qua da (transcutane). Tuỳ theo các nguồn năng lượng khác nhau (coban xa telecobalt), betatron (gia tốc thẳng accelerateur lineaire) và mục đích của việc điều trị ung thư amidan mà các bác sĩ sẽ tiến hành tia vào khối u nguyên phát và cả vùng hạch cổ.
Đối với khối u thường tia với liều lượng từ 10Gy-12Gy/1 tuần, trung bình mỗi ngày sẽ tia khoảng 2Gy. Đối với khối u amidan và hạch, tổng liều khoảng 70-75Gy trong 7-8 tuần. Khi lượng tia đã đạt 45Gy thì thu hẹp diện tích tia trường ở phía sau để tránh và bảo quản đoạn tuỷ sống ở đó không vượt quá 45Gy trong 4 tuần rưỡi. Đối với hạch cổ dưới thì tia dự phòng khoảng 45Gy trong 4-5 tuần.
Cắm kim phóng xạ điều trị ung thư amidan
Đối với các khối u còn bé hoặc những khối u vẫn còn sót lại sau khi chiếu tia xạ, các bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp cắm kim phóng xạ để điều trị ung thư amidan. Kim Radium và Ir192 là những loại kim được sử dụng nhiều nhất do chúng có ưu điểm là mềm mại, liều lượng tính chính xác được sau khi kiểm tra, lượng tia thường dùng 70-80Gy trong 7-8 ngày. Có thể cùng kết hợp với tia Co60 qua da và có thể dùng một lượng tia cao ở vùng amidan 80-90Gy.
Phương pháp điều trị ung thư amidan – phẫu thuật
Hiện nay nhiều bác sĩ có chủ trương chỉ sử dụng phương pháp phẫu thuật trong trường hợp khối u còn sót lại sau tia hoặc tái phát sau tia mà không thể sử dụng chiếu tia nữa. Đối với phẫu thuật, các bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật qua đường miệng tự nhiên hoặc đi từ ngoài qua xương hàm để phẫu thuật amidan. Khác với phẫu thuật cắt amidan thông thường và vùng bóc tách dễ chạm đến tổ chức ung thư, do đó phải cắt rộng còn gọi là cắt amidan ngoài vỏ bao. Di chứng phẫu thuật ít và tỷ lệ tử vong sau mổ cũng ít gặp.
Sử dụng phương pháp phẫu thuật trong điều trị ung thư amidan
Những năm gần đây, nhiều tác giả đã tiến hành các phương pháp điều trị bệnh ung thư amidan kết hợp giữ điều trị bằng hoá chất với tia phóng xạ hoặc phẫu thuật. Có nhiều ý kiến khác nhau về phương pháp phối hợp và các hoá chất, ở Việt Nam vấn đề này chưa được sử dụng nên khó có kết luận và đánh giá. Các loại hoá chất thường dùng là Bleomycine, Cisplatin, 5FU… có thể dùng trước, sau tia và xen kẽ là tuỳ chỉ định của thầy thuốc trên bệnh nhân cụ thể.
Phương pháp điều trị đối với hạch cổ di căn
Đối với hạch cổ di căn sẽ sử dụng tia qua da và chiếu vào u amidan. Còn trường hợp hạch tái phát sau tia sẽ cắm kim Ir192 để điều trị. Khi khối hạch còn bé, các bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp phẫu thuật, thường tiến hành nạo vét hạch cổ toàn bộ bao gồm cắt bỏ các nhóm hạch dưới cằm hàm, tĩnh mạch cảnh trong, các dãy hạch máng cảnh, dãy cột sống và cổ ngang. Nếu hạch cổ cả 2 bên thì tiến hành 2 thì cách nhau 15-20 ngày nhưng một bên phải giữ lại tĩnh mạch cảnh trong.
Phẫu thuật nạo vét hạch cổ có thể tiến hành trên 2 loại bệnh nhân: bệnh nhân đã có hạch sờ được (thì cần thiết phải nạo vét) và bệnh nhân chưa sờ thấy hạch (thì nạo vét theo nguyên tắc). Trong trường hợp này ta thường nạo vét hạch bảo tồn tức là cắt bỏ hạch và tổ chức liên kết vùng cổ nhưng giữ lại cơ ức đòn chũm, tĩnh mạch cảnh trong và dây thần kinh cột sống (spinat). Còn cắt bỏ hạch đơn thuần chỉ tiến hành trong một số trường hợp hạch còn sót lại hoặc hạch tái phát sau tia phóng xạ.
Hiện nay đã có 3 phương pháp điều trị ung thư amidan chủ yếu:
Phương pháp phẫu thuật đơn thuần
Hiện nay phương pháp phẫu thuật đơn thuần đã có nhiều cải tiến và tiến độ giúp phẫu thuật phẩm mỹ cho người bệnh, không còn để lại nhiều vết khâu như trước kia. Do cách chọn bệnh nhân khác nhau nên khó đánh giá và so sánh một cách chính xác được giữa tia xạ và phẫu thuật đơn thuần (theo báo cáo của viện ung thư Gustave-Roussy, Pháp thì tỷ lệ sống trên sau 5 năm xấp xỉ bằng nhau 19-20%).
Phương pháp chiếu tia xạ đơn thuần
Phương pháp này được nhiều bác sĩ đề cập đến trong việc điều trị các khối u còn bé chưa có hạch cổ hoặc hạch bé còn di động, thường sử dụng tia Co60 để điều trị. Theo Ennuyer và Bataini (Pháp) thì sống trên 5 năm đạt 44% đối với T1, T2-No, N1 và 9% đối với T3, N3.
Phối hợp tia xạ và phẫu thuật vào điều trị ung thư amidan
Theo Pletcher và Ballantyne ở Bệnh viện Anderson (Houston) dùng tia Co60 đơn thuần đối với T1, T2 và có thể sử dụng cho cả T3, T4 nếu đó là thể sùi và nhạy cảm với tia. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân sẽ được theo dõi kỹ sau khi đã tia được 50Gy, nếu là những thương tổn thâm nhiễm hoặc còn lại tổ chức u thì sau 6 tuần phải cắt bỏ cả khối, nếu còn hạch sót lại sau khi đã tia thì phải nạo vét hạch sau 6 tuần. Kết quả sống thêm sau 5 năm là 36%. Ở viện Gustave- Roussy (Pháp), với T1, T2, T3 thì tiến hành 2 hoặc 3 thì tuỳ theo có hạch sờ được hay không.
Theo Sức khỏe & đời sống
