Tai biến mạch máu não là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao, chỉ đứng sau ung thư. Đồng thời, sau tai biến mạch máu não để lại nhiều di chứng, ảnh hưởng tới chức năng vận động, trí tuệ và nhận thức. Vậy sau tai biến mạch máu não cần chú ý điều gì?
Tai biến mạch máu não do đâu?
Tai biến mạch máu não thuộc nhóm các bệnh lý về thần kinh, do các thiếu sót thần kinh xảy ra đột ngột. Các triệu chứng thường là triệu chứng khu trú hơn là lan toả. Hiện nay chưa có biện pháp nào để điều trị đặc hiệu căn bệnh này, chủ yếu là chủ động phòng ngừa các yếu tố nguy cơ.
Một số yếu tố gây phát sinh tai biến mạch máu não.
Bệnh tim mạch:
Tai biến mạch máu não có liên quan tới việc thu hẹp các mạch máu hoặc các bệnh lý về thành mạch máu, bệnh lý về tim.
Nếu mắc bệnh rung nhĩ thì nguy cơ tai biến mạch máu não tăng gấp 4-5 lần. Ngoài ra nếu thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, suy tim xung huyết, đau thắt ngực, dày thất trái… cũng tăng nguy cơ mắc chứng bệnh này.
Tuổi tác cũng là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não. Theo đó tuổi càng cao thì nguy cơ mắc tai biến càng cao.
Bệnh lý tim mạch là nguyên nhân dẫn đến tai biến mạch máu não
Tăng huyết áp:
Là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tai biến mạch máu não. Nếu huyết áp ở mức 160/95 mmHg thì tỷ lệ đột quỵ tăng từ 2,9 lần ở (nữ) và 3,1 lần (nam).
Bệnh đái tháo đường:
Bệnh này làm nguy cơ tai biến tăng 1,4-2 lần so với người bình thường. Nguyên nhân là do bệnh là yếu tố làm tăng tình trạng xơ vữa động mạch não.
Các chất kích thích:
+ Thuốc lá: nguy cơ mắc tai biến tăng 2,5 lần so với bình thường nếu bạn hút thuốc.
Nguyên nhân là do thuốc lá làm thay đổi thành phần lipid máu, nhất là làm giảm tỷ lệ HDL lipoprotein. Hơn thế, nó còn khiến độ nhớt của máu tăng cao, kết dính tiểu cầu cũng tăng cao.
+ Rượu: nếu việc tiêu thụ rượu tăng 10% thì sẽ làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não lên 29% và tăng tỷ lệ tử vong lên 16%.
Căng thẳng kéo dài:
Stress, căng thẳng kéo dài khiến nhịp tim yếu đi, động mạch não co lại làm tái mặt, rối loạn nhịp tim, dao động huyết áp, làm tăng tình trạng tai biến xơ vữa. Từ đó tác động bất lợi tới động mạch não, tăng nguy cơ tai biến mạch máu não.
Rối loạn chuyển hóa lipid, hormone nội tiết tố nữ (estrogen trong thuốc ngừa thai), tăng cholesterol máu… cũng có thể là nguyên nhân gây ra tai biến mạch máu não.
Những điều cần lưu ý sau tai biến mạch máu não
Sau tai biến mạch máu não, người bệnh cần thực hiện các biện pháp để hồi phục sức khỏe, trở lại cuộc sống bình thường.
Thư giãn bằng âm nhạc:
Âm nhạc giúp cho tế bào não sớm hồi phục sau tai biến. Hơn thế, nó cũng cải thiện khả năng thính giác và trí nhớ cho người bệnh. Đây là biện pháp hỗ trợ rất dễ thực hiện và có thể áp dụng ngay.
Rèn luyện chức năng vận động:
Trị liệu phục hồi sau tai biến mạch máu não
Sau tai biến mạch máu não thường ảnh hưởng rất nhiều tới chức năng vận động của cơ thể. Do đó người bệnh nên thực hiện các bài tập nhằm rèn luyện, cải thiện chức năng vận động.
Có thể áp dụng các bài tập thể dục, thể thao phù hợp với sở thích và tình trạng sức khỏe bản thân. Quá trình luyện tập từ nhẹ tới nặng dần, phù hợp với mức chịu đựng của bản thân.
Hạn chế sử dụng các chất kích thích:
Các loại nước uống có cồn và thuốc lá không chỉ là nguy cơ gây tai biến mà nó còn làm cho tình trạng bệnh nặng hơn hoặc tái phát sau tai biến. Nguyên nhân là do chúng làm huyết áp tăng lên.
Bên cạnh đó, chúng còn làm giảm hoặc mất tác dụng của các loại thuốc đang dùng điều trị dự phòng. Do đó, tuyệt đối tránh sử dụng thuốc lá và rượu bia sau tai biến mạch máu não.
Lao động vừa sức:
Sau tai biến có thể quay trở lại với công việc thường ngày, tuy nhiên bạn nên cân nhắc về thời gian nghỉ ngơi, thời gian làm việc, tính chất công việc để đảm bảo lao động không quá sức. Nhất là chú ý tới khối lượng công việc, tránh căng thẳng, áp lực khiến cơn đột quỵ tái phát.
Sinh hoạt tình dục:
Sau tai biến thường chức năng tình dục cũng như sự ham muốn thường bị ảnh hưởng. Lúc này, sức khỏe chung của cơ thể còn yếu do đó nếu sinh hoạt tình dục quá sớm hoặc quá sức thì sẽ tiêu hao nhiều năng lượng, ảnh hưởng tới quá trình bình phục.
Vì vậy, cần chú ý tới thời gian nghỉ ngơi, tần suất sinh hoạt tình dục, thời gian quan hệ cho phù hợp.
Không tự lái xe:
Sau tai biến người bệnh vẫn còn yếu, sự quan sát, độ nhạy và khả năng xử lý kém linh hoạt hơn trước. Do đó, để đảm bảo an toàn nên tránh lái xe sau một vài tháng cho đến khi sức khỏe và chức năng vận động hồi phục.
Sau tai biến mạch máu não, nên thực hiện lối sống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng cũng như luyện tập hồi phục chức năng vừa khôi phục lại sức khỏe, vừa tránh cho tai biến mạch máu tái phát.
Theo Tuổi trẻ
