Thưa bác sĩ, mẹ tôi đang uống iode 131 liều 100 sau phẫu thuật bệnh ung thư tuyến giáp dạng nhú chưa di căn (T1N0 M0), vậy bà có cần phải kiêng ăn gì không và bệnh này liệu có điều trị khỏi không? Tôi nghe nói bệnh này nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi, vậy trường hợp của mẹ tôi đã đủ sớm chưa. Mong bác sĩ trả lời giúp tôi thắc mắc trên. Xin cảm ơn.
Trả lời: BS. Nguyễn Thị Hòa – Bác sĩ đa khoa – Bệnh viện đa khoa Đống Đa.
Phương pháp iốt phóng xạ được chỉ định cho người bệnh sau phẫu thuật bệnh ung thư tuyến giáp dạng nhú chưa di căn được đánh giá thuộc nhóm nguy cơ cao. Chế độ ăn của bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể nhú cần chú ý một số điều sau:
Điều trị I-131 cho người bệnh ung thư tuyến giáp
Bị bệnh ung thư tuyến giáp nên tránh những thực phẩm giàu iốt
Chế độ ăn thực hiện từ 14 ngày trước khi uống iode 131 và tiếp tục sau đó từ 7 – 10 ngày. Thực phẩm phân ra làm 3 nhóm gồm: giàu iốt, có iốt và ít iốt. Đối với nhóm thực phẩm giàu iốt (> 20mcg iốt/xuất), bệnh nhân không nên sử dụng, hạn chế liều lượng khi sử dụng nhóm có iốt (5 – 20mcg iốt/xuất) và sử dụng nhóm ít iốt (< 5mcg/xuất).
Nên tránh những đồ giàu iốt như muối iốt, muối biển, những đồ tẩm ướp muối biển, hải sản và loại thực vật sống trong biển như rau câu, tảo biển, rong biển. Ngoài ra cần hạn chế lòng đỏ trứng, các thực phẩm chế biến từ trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa như chocolate, phô mai, yaourt, cam, kem, thực phẩm có nhuộm phẩm màu đỏ, đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành.
Hạn chế sử dụng thịt không quá 150g thịt/ngày, hạn chế ăn gạo và ngũ cốc nhất là khi chúng được trồng ở nơi giàu iốt, bệnh nhân nên ăn vừa phải với mức độ dưới 4 bát cơm/ngày.
Sử dụng thực phẩm ít iốt: Bình thường nhóm đồ tươi, có ít chất béo, ít gây tăng cân là những loại thực phẩm tốt cho bệnh nhân đang chờ uống iốt tăng cân do suy giáp. Những loại thực phẩm đó bao gồm rau cải tươi không được sơ chế bằng cách rửa nước muối, hay đông lạnh, cà phê loại không hòa tan, cola, trà, bia, đậu (ngoại trừ đậu đỏ), trái cây (ngoại trừ sơ ri), mật ong, nước uống có ga như soda, rượu.
Lưu ý đây là chế độ ăn cho người bị ung thư hạn chế iốt nhưng không có nghĩa là chế độ ăn không có muối. Khi sử dụng đồ đã được chế biến sẵn đóng gói trên hộp thì người bệnh cần xem lượng iốt, không sử dụng chúng nếu có iốt. Trong thời gian này bệnh nhân nên sử dụng những đồ ăn tự nấu tại nhà vì không biết ở hàng quán có dùng iốt cho việc nấu ăn hay không.
Nên uống nhiều nước
Sau khi uống iode 131, bệnh nhân ung thư có thể có cảm giác buồn nôn, nôn. Do đó, ngoài việc sử dụng các loại thuốc chống nôn do bác sĩ kê, bệnh nhân nên kết hợp với việc sử dụng những thức ăn dễ tiêu hóa, chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Thuốc phóng xạ có thể làm khô miệng, thay đổi vị giác cho nên bệnh nhân có thể ăn không được ngon miệng, nhưng sự thay đổi này sẽ mau chóng biến mất.
Để tránh những tai họa của chất phóng xạ vào cơ quan sinh dục, bàng quang hay đường tiêu hóa, người bệnh được chỉ định uống thật nhiều nước tùy theo sức mỗi người, đi tiểu nhiều lần trong ngày. Bệnh nhân nên chủ động ăn những thức ăn có tính nhuận trường như đu đủ, đậu bắp, rau lang,… thậm chí uống thuốc nhuận tràng để có thể đi tiêu 1 – 2 lần trong ngày.
Bệnh nhân nên tuân thủ những quy tắc về an toàn phóng xạ, các đồ dùng hằng ngày như đũa, chén, muỗng nên dùng riêng, rửa và phơi trong phòng riêng của bệnh nhân. Khi kết thúc mỗi đợt điều trị ung thư tuyến giáp bằng phương pháp iode 131 hay chụp xạ hình toàn thân bằng iode 131, người bệnh ung thư tuyến giáp nên quay lại chế độ ăn uống bình thường, để có sức khỏe tốt cho đợt điều trị tiếp theo. Về tiên lượng của người bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố, để biết được cụ thể nhất, bạn nên trao đổi với bác sĩ điều trị cho mẹ bạn.
Theo Sức khỏe & đời sống
