Cây củ đậu cho củ dùng thanh nhiệt giải độc, giải rượu, dưỡng da và chữa trứng cá…
Tên khoa học: Pachyrhizus erosus.
Cây củ đậu, hay còn gọi là củ sắng, măn phăo, krâsang, sắn nước. Cây được trồng khắp mọi nơi, nhân dân thường lấy củ ăn sống, có khi xào nấu. Củ của cây củ đậu có tính mát, vị ngọt , dùng thanh nhiệt giải độc, giải rượu. Ngoài ra, còn dùng để đắp mặt hay giã nhỏ lấy nước bôi lên mặt dưỡng da và chữa Trứng cá. Hạt và lá cây rất độc. Hạt dùng chữa ghẻ, da lở loét lâu ngày. Tuyệt đối không sử dụng hạt và lá để ăn.
Thành phần hóa học:
Củ của cây củ đậu có 80-90% là nước, 4,51% đường glucoza, 2,4% tinh bột. Ngoài ra, củ đậu còn chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và muối khoáng khác như: sắt, canxi, photpho, vitamin C… cần thiết cho cơ thể.
Bộ phận gây độc chính là ở lá và hạt, đều có thành phần chất rotenon và tephrosin.
Theo đông y:
Củ đậu có vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt, giải khát, giải độc nhất là giải độc rượu, lợi cho đại tiện, đi ngoài ra máu, tác dụng nhuận tràng do nhiều chất xơ nên tốt cho tiêu hóa, giúp cho dạ dầy co bóp tốt.
Một số bài thuốc từ củ đậu:
Giải độc rượu: Củ đậu ăn sống hoặc giã lấy nước uống. Sử dụng thường xuyên có tác dụng giải độc rượu rất tốt đối với những người nghiện rượu, nhiễm độc rượu mạn tính.
Chữa ghẻ, da lở loét lâu ngày: Hạt củ đậu giã nhỏ, nấu với dầu vừng, để nguội, bôi hàng ngày. Có thể phối hợp với quả bồ hòn, hạt máu chó, lượng tùy ý. Dùng lá củ đậu giã nát, xát vào chỗ ghẻ cũng có tác dụng.
Lưu ý:
Nếu ăn phải hạt củ đậu, toàn thân sẽ co giật, đau bụng dữ dội, miệng nôn trôn tháo, đường huyết tụt, loạn nhịp tim, mê man bất tỉnh và tử vong do suy hô hấp. Trường hợp này phải nhanh chóng đưa đi cấp cứu để được xử trí kịp thời bằng cách rửa dạ dày, chống độc, lợi tiểu và trợ hô hấp. Nhiều nơi bà con còn dùng hạt củ đậu giã ra hòa với nước phun vào cây cối để trừ sâu bọ và rệp. Nên chú ý vì có độc nên bà con phải có trang bị phòng độc khi sử dụng dung dịch này.
Mua bán dược liệu:
Giá bán tham khảo: 10-15k/kg.
Địa chỉ tham khảo: Bạn có thể mua tại các chợ hoặc các siêu thị gần nhà.