Cây đậu chiều cho rễ dùng làm thuốc chữa sốt, giải độc, tiêu thũng và chứng hay đái đêm.
Tên khoa học: Cajanus cajan.
Ðậu chiều, hay còn gọi là Ðậu săng, Ðậu cọc rào…
Ở nước ta, Ðậu chiều được trồng ở nhiều nơi để làm cây chủ thả cánh kiến đỏ và lấy hạt làm thực phẩm (nấu chè, làm tương), chăn nuôi gia súc, hoặc trồng làm hàng rào, làm cây tạo bóng, cây phân xanh và cây cải tạo đất.
Rễ dùng làm thuốc chữa sốt, giải độc, tiêu thũng và chứng hay đái đêm.
Hạt cũng dùng như rễ; còn dùng chữa ho, cảm, nhức mỏi gân cốt.
Lá dùng để gây nôn khi bị ngộ độc thuốc trừ sâu; lại dùng nấu tắm trị bệnh ngoài da và cũng dùng uống trị lỵ. Dịch lá tươi cũng dùng uống trị lỵ; còn dùng phối hợp với dầu thầu dầu uống trị bệnh đau bụng. Dùng ngoài trị mụn nhọt, vết thương.
Thành phần hoá học:
Hạt chứa 2 globulin là cajanin và nona-cajanin. Còn có men urease hoạt động.
Theo đông y:
Ðậu chiều có vị đắng, tính mát; có tác dụng ấm phế, trợ tỳ, tiêu thực, làm thông huyết mạch.
Bộ phận dùng: Rễ, hạt và lá. Thu hái rễ và lá quanh năm. Ðào rễ về, rửa sạch, thái mỏng, phơi khô. Lá thường dùng tươi. Hạt lấy ở những quả già.
ở Ấn Độ, hạt và lá giã ra, hơ hay xào nóng đắp vào vú gây tiết sữa; hạt được dùng trị rắn cắn. Thường dùng rễ với liều 15g sắc uống; có thể thái mỏng để ngậm hoặc tán bột uống. Hạt cũng dùng sắc uống. Lá tươi giã đắp không kể liều lượng.
Một số bài thuốc từ Đậu chiều:
- Ho, cảm, cổ họng sưng đau: Dùng bột rễ Ðậu chiều, bột rễ Xạ can, thêm phèn chua, hoà nước sôi để nguội ngậm không nuốt nước; hoặc dùng hạt Ðậu chiều sao vàng sắc uống.
- Cảm sốt, mụn nhọt và trẻ em lên sởi ho: Dùng rễ Ðậu chiều 15g, Sài đất và Kim ngân hoa, mỗi vị 10g, sắc nước uống.
- Trị các loại ban trái có kèm theo các chứng no hơi, sình bụng, tiêu chảy, gốc ban dây dưa; Dùng lá Bạc hà 100g, củ Bồ bồ 100g, hoa Kinh giới 100g, Trần bì lâu năm 100g, lá Ðậu chiều 100g, Lức cây 100g. Hương phụ sao 100g, Hậu phác sao 100g, củ Sả 100g. Các vị hoà chung, tán bột nhuyễn. Mỗi lần uống 1 muỗng cà phê, trẻ em nửa liều; ngày uống 2-3 lần (kinh nghiệm dân gian ở An Giang).
Mua bán dược liệu:
Giá bán tham khảo: Đang cập nhật.
Địa chỉ tham khảo:
- Bạn có thể mua ở các chợ hoặc siêu thị gần nhà.
- Một số nơi trồng cây làm hàng rào, rất dễ kiếm.
