Cây khổ sâm cho lá dùng điều trị ung nhọt, kiết lỵ, viêm loét dạ dày hành tá tràng, chốc đầu, đầy bụng, khó tiêu…
Tên khoa học: Cronton tonkinensis.
Cây khổ sâm cho lá, hay còn gọi khổ sâm Bắc bộ, cây cù đèn, cây co chạy đón (dân tộc Thái)…
Lá cây có tác dụng thanh nhiệt, tiêu độc, sát khuẩn…Dùng điều trị ung nhọt, kiết lỵ, viêm loét dạ dày hành tá tràng, chốc đầu, đầy bụng, khó tiêu…
Nếu bị chốc đầu thì dùng nước sắc để rửa hoặc giã lá tươi để đắp.
Thành phần hóa học:
Trong khổ sâm cho lá có: Flavonoid, alcaloid, tanin, polyphenol.
Theo đông y:
Theo y học cổ truyền, lá Khổ sâm cho lá có vị đắng, hơi ngọt, hơi chát, mùi hắc tính mát có tác dụng sát khuẩn, thanh nhiệt, tiêu độc.
Trong nhân dân dùng lá sao vàng, sắc lấy nước uống chữa các chứng bệnh viêm loét dạ hành tá tràng, kiết ly, đau bụng, tiêu hóa kém.
Ngày dùng 12 – 24g.
Dùng ngoài đem lá sắc đặc lấy nước rửa chữa nơi ngứa, mụn nhọt, lở loét. Nếu bị chốc đầu thì dùng nước sắc để rửa hoặc giã lá tươi để đắp.
Bộ phận dùng: Lá – thu hoạch vào khi cây sắp ra hoa, đem lá dùng ở dạng tươi hoặc phơi khô đều được.
Một số bài thuốc từ cây :
1.Chữa lỵ, đau bụng đi ngoài: Lá Khổ sâm, lá Phèn đen mỗi thứ một nắm, sắc uống. Hoặc lá Khổ sâm, rau Sam, cỏ Sữa, Nhọ nồi, lá Mơ lông, mỗi vị 10 g sắc uống ngày 1 thang.
2.Chữa đau bụng không rõ nguyên nhân: Hái mấy lá Khổ sâm, nhai với mấy hạt muối; nếu có nôn hay sôi bụng thì nhai kèm thêm một miếng gừng sống.
3.Chữa đau bụng lâm râm, đau bụng sau khi ăn, đầy bụng, khó tiêu: Lá Khổ sâm, dây Ngấy hương, các vị này đem phơi khô, mỗi thứ một nắm (30-40g), thêm 3 lát gừng, sắc nước uống. Hoặc thường dùng sắc 2 thứ lá trên uống thay trà.
4.Chữa khắp mình nổi mẩn ngứa, muốn gãi luôn: Dùng lá Khổ sâm, Kinh giới, lá Đắng cay, lá Trầu không, nấu nước xông và tắm rửa.
5.Chữa vẩy nến: Khổ sâm 15g, Huyền sâm 15g, Kim ngân 15g, Sinh địa 15g, quả Ké 10g, tán bột làm thành viên, ngày uống 20-25g.
6.Chữa loét dạ dày tá tràng: Lá khổ sâm, Bồ công anh, Nhân trần, mỗi vị 12g; lá Khôi, Chút chít, mỗi vị 10g. Tán bột, mỗi ngày pha 30g với nước đun sôi, khuấy đều và uống.
Lưu ý:
Cơ thể bị suy nhược, táo bón không dùng được, dùng liều cao gây buồn nôn, nhức đầu, khi ngừng thuốc sẽ tự hết các triệu chứng trên.
Tránh nhầm lẫn hai cây cùng tên khổ sâm cho lá này với cây khổ sâm (tên khoa học Sophora flavescens) cho rễ dùng làm thuốc.
Không dùng Khổ sâm với Lê lô, thận trọng đối với bệnh nhân tỳ, vị hư hàn.
Mua bán dược liệu:
Giá bán tham khảo: 120k/kg.
