Cây rau khúc là gì và tác dụng của cây rau khúc chữa bệnh: cảm sốt, hen suyễn, viêm họng, thống phong,… Cách dùng rau khúc như thế nào? Nhận biết rau khúc qua hình ảnh. Rau khúc có gây ra tác dụng phụ không? Giá rau khúc trên thị trường.
Rau khúc là gì?
Rau khúc là gì? Đây là loại rau có tên khoa học là Gnaphalium Affine D. Don (Gnaphalium Multiceps Wall.); thuộc họ Cúc (Asteraceae), chi Gnaphalium L.
Một số tên gọi khác của rau khúc:
- Thử khúc thảo.
- Thử nhĩ.
- Hoàng hoa bạch ngả.
- Phật nhĩ thảo.
- Thanh minh thảo.
- Hài nhi thảo.
Rau khúc là loài rau mọc dại trên bờ ruộng, bờ cát, bãi đất; mọc nhiều nhất là ở những ruộng ngô (bắp). Rau khúc có hai loại: rau khúc tẻ và rau khúc nếp. Cây khúc tẻ thường có lá to hơn khúc nếp; nhưng khi dùng đê chế biến món ăn thì được nhận xét là không ngon bằng.
Các đặc điểm của cây rau khúc:
- Cây rau khúc cao hơn một gang tay.
- Thân có lông trắng mịn như bông, có nhiều cành.
- Lá so le hình bầu dục màu xanh nhạt, hai mặt có lông mịn.
- Cụm hoa có màu vàng nhạt mọc ở ngọn, ở thân.
- Quả bé, hình trứng, rải rác có hạch nhỏ.
- Mùa hoa quả: tháng 3-5
Thành phần hóa học:
- Toàn cây rau khúc nếp chứa Flavonoid 5%, tinh dầu 0,05%.
- Alcaloid vết, Sterol vết chất không xà phòng hóa 0,58%.
- Các Vitamin B, C, Caroten, chất diệp lục, chất nhựa, dầu béo.
Rau khúc là loại rau phổ biến ở vùng nông thôn miền Bắc nước ta. Khi già, những hạt khúc nhỏ li ti như bụi, rơi vào lòng đất hoặc phát tán theo gió. Cuối đông, những hạt mầm bắt đầu trồi lên, sang đầu xuân đã phủ kín khắp bãi trống. Chỉ vào đầu mùa xuân mới có thể thấy chúng. Ra đồng vào thời điểm này, từ xa đã nhìn thấy một màu trắng bạc phủ khắp nơi.
Xem thêm: https://tuoitre.vn/rau-khuc-o-chan-troi-481435.htm
Tác dụng của rau khúc
Tác dụng của rau khúc trong đời sống hàng ngày như thế nào? Đây là loại rau dân dã, mọc dại ở nhiều nơi, nhưng công dụng của nó thì rất lớn. Theo Đông y, rau khúc có vị ngọt, hơi đắng, tính bình, không độc đi vào kinh phế. Có thể làm vị thuốc chữa bệnh, công dụng cụ thể như sau:
- Có tác dụng hóa đàm, trừ phong hàn.
- Điều trị bệnh hen suyễn, ho nhiều đờm.
- Tác dụng chữa cảm lạnh phát sốt, đau gân cốt, bạch đới, ung thũng.
- Chữa khí hư bạch đới ở phụ nữ.
- Tác dụng giảm đau nhức do thống phong (Gout).
- Chữa gân cốt sưng đau; chân, đầu gối sưng thũng; đòn ngã tổn thương.
- Điều trị đầy bụng, tiêu chảy, kiết lỵ.
Ngoài những tác dụng kể trên; rau khúc còn có tác dụng làm nguyên liệu để chế biến một số món ăn:
- Làm bánh rau khúc với bột nếp.
- Rau khúc luộc.
- Nấu canh rau khúc.
Công dụng của cây rau khúc trong Đông y được rất nhiều người tin tưởng sử dụng. Hiện nay, sử dụng rau khúc để làm bánh là phương pháp phổ biến nhất. Vì rau khúc chỉ mọc vào mùa xuân, nên có thể hái rau khúc về phơi khô; sau muốn làm bánh thì mang ngâm (như làm bánh gai) rồi giã nhỏ.
Xem thêm:
Cách dùng rau khúc
Cách dùng rau khúc phổ biến nhất là để chế biến món ăn, đặc biệt là món bánh khúc. Ngoài ra, sử dụng rau khúc để chữa bệnh theo Đông y cũng khá đơn giản. Cụ thể như sau:
Cách làm bánh rau khúc:
- Nguyên liệu: rau khúc, bột gạo nếp, đỗ xanh, thịt ba chỉ.
- Rau khúc đem hấp, giã nhuyễn; trộn với bột gạo nếp làm vỏ bánh.
- Đậu xanh chín giã nhuyễn; trộn thịt ba chỉ, hạt tiêu làm nhân bánh.
- Dàn mỏng lớp vỏ bao kín nhân bánh.
- Xếp từng lượt bánh vào nồi hấp như đồ xôi.
- Mỗi lớp bánh rắc một lượt gạo nếp cho bánh không dính vào nhau.
- Thời gian từ khi nước sôi đến lúc bánh chín khoảng 45-60 phút.
Phương pháp làm thuốc từ rau khúc theo Đông y chữa một số bệnh:
- Cảm lạnh phát sốt: 15-20g rau khúc khô, sắc nước uống trong ngày.
- Ho đờm: 15-20g rau khúc khô và đường phèn, sắc nước uống trong ngày.
- Viêm họng, hen suyễn: sắc uống 30g rau khúc khô, 10g hành và gừng.
- Tăng huyết áp: nấu canh 30g rau khúc, 20g lá dâu, ăn hàng ngày.
- Gân cốt sưng đau: 30-60g cây rau khúc sắc nước uống trong ngày.
- Thống phong: lá, cành non rau khúc giã nát, đắp vào chỗ sưng đau.
- Chức năng tiêu hóa yếu: sắc nước 60g rau khúc khô, uống trong ngày.
- Nhọt đầu đinh: rau khúc tươi trộn cơm nguội và muối, đắp lên nhọt.
Cách sử dụng rau khúc không khó, nhưng ngày nay rất hiếm rau khúc. Chỉ có ở những miền quê dân dã mới xuất hiện loại rau này. Ở Hà Nội hiện nay có rất nhiều người rao bán bánh khúc; đặc biệt là vào buổi sáng và buổi tối. Đây được coi là một món ăn truyền thống và đậm đà bản sắc quê hương.
Cách làm món bánh khúc lá dứa theo kiểu người miền Nam
Hình ảnh rau khúc
Hình ảnh rau khúc trong tự nhiên. Đây là cây thảo phân bố rải rác khắp thế giới; tập trung nhiều nhất ở vùng ôn đới ấm và cận nhiệt đới. Ở Ấn Độ có 9 loài, Trung Quốc có hơn 10 loài và Việt Nam 5 loài. Loài rau khúc nếp phân bố ở Trung Quốc, Ấn Độ, Lào, Mianma, Nhật Bản,…
Rau khúc thường mọc ở:
- Cây thường mọc lẫn trong ruộng trồng hoa màu vụ đông xuân.
- Trên ruộng cao sau khi đã gặt lúa vụ mùa.
- Các bãi sông, ruộng vùng núi sau khi đã cạn nước.
Hình ảnh cây rau khúc ở Việt Nam thường phân bố chủ yếu ở các tỉnh phía bắc; từ Hà Tĩnh trở ra. Tập trung nhiều ở các tỉnh đồng bằng, trung du: Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên, Bắc Giang,… Rau này ưa sáng, khí hậu ẩm mát, thường gặp trong khi có nền nhiệt độ thấp nhất trong năm. Cây rau khúc ra hoa quả nhiều sau khi quả già; toàn cây tàn lụi vào mùa hè-thu, tái sinh chủ yếu từ hạt.
Xem thêm:
Giá rau khúc
Giá rau khúc trên thị trường không ổn định. Hiện nay, thay vì bán rau khúc tươi, người ta bán bột rau khúc rất nhiều. Bột rau khúc là một sản phẩm của ngành công nghiệp thực phẩm.
- Giá bột rau khúc dao động từ 40.000-60.000 đồng/túi 50g.
- Giá này tùy thuộc vào từng cơ sở sản xuất.
Giá cả rau khúc như trên chỉ mang tính chất tham khảo. Còn tùy vào thời điểm mà giá này sẽ có sự thay đổi. Rau khúc không quá đắt, sản phẩm này có thể chế biến thành nhiều món. Bảo quản bột rau khúc cũng tương tự các loại bột khác. Người dùng hãy chọn mua sản phẩm chất lượng để đem lại hiệu quả tốt nhất.
Tên gọi | Rau khúc, thử khúc thảo, thử nhĩ, phật nhĩ thảo,… |
Phân loại | Rau khúc nếp và rau khúc tẻ. |
Thành phần | Vitamin, Caroten, chất diệp lục, chất nhựa, dầu béo,… |
Tác dụng | Chữa bệnh cảm sốt, hen suyễn, thống phong,… |
Cách dùng | Làm bánh, làm thuốc,… |
Giá cả | Giá bán rau, bột khúc trên thị trường. |
Địa điểm | Toàn quốc. |
Cách trồng rau khúc
Cách trồng rau khúc như thế nào là vấn đề rất được quan tâm. Ngoài việc khai thác hoang dại, rau khúc nếp còn được trồng để chủ động nguyên liệu; nhất là trong tình hình thâm canh hiện nay không còn ruộng một vụ. Ruộng trồng màu luôn được xới xáo, làm cỏ, nơi mọc hoang ưa thích của rau khúc nếp bị thu hẹp.
- Rau khúc nếp được gieo trồng bằng hạt.
- Hạt có sức sống khỏe, khi rụng xuống đất một năm sau vẫn nảy mầm.
- Thời vụ gieo vào cuối đông hoặc đầu xuân.
- Đất gieo tốt nhất là đất trồng rau, màu, được cày bừa, lên luống.
- Cây không cần chăm sóc nhiều, chỉ tưới khi quá khô hạn.
- Nên dùng đạm pha loãng tưới thúc 3-4 lần, 1 lần/tuần.
- Sau 1-1,5 tháng, thu lá non làm bánh.
- Để làm thuốc, hái cả lá già, lá bánh tẻ (thường ngắt cả ngọn).
- Có thể sử dụng tươi hoặc phơi khô.
Phương pháp trồng rau khúc rất đơn giản, không phải chăm sóc quá nhiều. Tuy nhiên hiện nay trên thị trường rất ít bán rau khúc tươi; chủ yếu là có sản phẩm bột rau khúc.
Xem thêm: