Nguồn gốc sử dụng loài nấm gắn với ý nghĩa tôn giáo, phong tục tập quán xưa. Nấm trong quá khứ được dùng để nhóm lửa, trị vết thương, biểu tượng trang trí.
Nguồn gốc sử dụng loài nấm được người xưa phát hiện là có liên quan đến khả năng gây ảo giác ở một số loài nấm. Một số khác được sử dụng làm món ăn thay cho thịt (nước Công giáo không được ăn thịt vào thứ 6 hàng tuần) trong các bữa tiệc tùng, lễ hội, dùng cùng trà.
Nguồn gốc sử dụng loài nấm từ xưa đến nay?
Có nhiều loại nấm như nấm thần, nấm ảo giác… được sử dụng từ quá khứ như một loại thuốc thức thần, chữa bệnh…
Sử dụng nấm thần (nấm ảo giác) từ quá khứ đến hiện tại
Có ít nhất 144 loại nấm có chứa hoạt chất thức thần. Nghiên cứu năm 2005, Mỹ Latinh và Caribean có hơn 50 loại, Mexico đã là 53. Ngoài ra, 22 loại nấm thần có ở Bắc Mỹ, 16 ở châu Âu, 19 ở Úc và khu vực địa trung hải, 15 loại ở Châu Á, và chỉ có 4 loại ở châu Phi.
Nấm thần trị lo lắng, trầm cảm, trị lạm dụng, thần kinh ở người (chất thức thần)
Nguồn gốc sử dụng loài nấm từ xưa trị thần kinh trầm cảm. Nấm thần là một phần của văn hóa hippy. Terence McKenna (nhà văn, nhà thực vật học) đã mang nấm thần đến với nền văn hóa ma túy ở Mỹ. Khi ăn nấm thần sẽ có cảm giác kích động đến thần kinh (như hút ma túy hay cần sa hiện nay). Ông ấy đã dùng thử chúng như một chất thức thần từ hồi niên thiếu. Năm 1976, Mckenna và anh trai của ông đã xuất bản “Psilocybin: cách trồng nấm thần”.
Loại nấm có thể giúp tinh thần sảng khoái và đạt cảm giác cực đỉnh (ở dạng mất ý thức tạm thời). Với những người căng thẳng thần kinh hay mắc bệnh trầm cảm… Khi dùng nấm thần có thể tâm trạng được ổn định bình thường hơn.
Với người thường, cảm giác khi ăn nấm thần xong giống với chiếc kính thực tế ảo VR bạn từng đeo để thử cảm giác lạ.
Nấm ảo giác (magic mushroom có danh pháp khoa học là Psychedelic) mọc dại rất nhiều tại Anh và Mỹ, Mexico và Thái Lan.
Hoạt chất psilocybin trong nấm có tác dụng gây ảo giác, tạo cảm thấy hưng phấn, cường tráng đến nỗi thay đổi cả nhận thức, lý trí. Không những phá vỡ mà còn xáo trộn các liên kết vốn không tương tác với nhau tạo nên các ảo giác kỳ lạ. Từ đó giúp các đoạn ký ức rời rạc trở nên liền mạch, thống nhất.
Nghiên cứu của Đại học Johns Hopkins (Baltimore, Mỹ) cho thấy nấm ma thuật sẽ giúp cai nghiện thuốc lá hiệu quả sau 6 tháng.
Nấm thần có thể gây hiệu ứng ở động vật
Nấm thần mọc trong tự nhiên, vậy nên động vật hoang dã có thể ăn phải loại này. Năm 2010, một tờ báo nhỏ của Anh đã báo cáo về việc 3 con dê nhỏ đã phê nấm thần. Những con dê này có triệu chứng lờ đờ, ói mửa và bước đi lảo đảo. Sau 2 ngày những con dê này mới hoàn toàn phục hồi.
Theo tài liệu của BBC năm 2009, tuần lộc Seberian cũng đã thử loại nấm thần này và chưa rõ phản ứng của chúng.
Một số loại nấm khác được sử dụng như thế nào trong quá khứ đến nay
Sử dụng nấm như thực phẩm
Những người La Mã cổ đại coi nấm ăn nói chung là loại thực phẩm dành cho các vị thần. Nấm xuất hiện trên trái đất là do sấm sét của thần sao Mộc. Những người Ai Cập coi chúng như “một món quà từ thần Osiris”. Trong khi người Trung Quốc lại xem chúng là loại “thuốc trường sinh”.
Các nước châu Á, châu Âu, Nga… từ xưa đến nay đều dùng nấm như một món ăn hàng ngày. Họ nấu súp nấm, nấu các món hầm và dùng trà từ nấm.
Ở các nước Công giáo, nấm được cho là một loại thực phẩm “tuyệt đỉnh” thay thế cho thịt vào ngày thứ sáu hàng tuần. Vì nấm chứa nhiều protein và vị ngọt umani.
Nấm được sử dụng mang màu sắc tôn giáo
Có rất nhiều đá hình nấm ở Trung Mỹ, chúng xuất hiện cách đây khoảng 3000 trước Công nguyên. Những viên đá này được tìm thấy tại các địa điểm khai quật của người Maya ở Guatemala.
Tại châu Âu, một hình nộm cây nấm cũng được tìm thấy trên một tảng đá (trên núi Bego, Pháp). Tảng đá này có niên đại từ năm 1800 trước Công nguyên. Nấm này được cho là mang nhiều màu sắc tôn giáo.
Người tuyết tại dãy Alpes ở Ý, đã chết cách đây 5300 năm trước. Trong số những đồ vật của người tuyết có thấy nấm Birch Polypore. Chúng được sử dụng như bùi nhùi để nhóm lửa, điều trị vết thương, Ngoài ra, nấm dùng để sản xuất trà. Công dụng của loại trà này tăng sinh lực và kích thích hệ miễn dịch.
Quá trình hình thành loài nấm trong thế giới thực vật
Loài nấm được tìm thấy khoảng 1200 năm trước đây (Liên đại nguyên sinh). Đó là những cơ thể thực vật đầu tiên mang đặc trưng giống loài nấm. Những hóa thạch của loài này không phổ biến cho đến đầu kỷ Devon.
Lịch sử hình thành loài nấm
Ở Đại Cổ Sinh, nấm được tìm thấy trong môi trường nước điển hình là nấm Chytrid.
Những ghi chép về hóa thạch đầu tiên của nấm rất ít. Ở kỷ Cambri, loài nấm bắt đầu xâm lấn mặt đất một thời gian dài. Người ta cho rằng nấm là loài sống chủ yếu trong thời kỳ này – khi chúng chiếm đến gần 100% các dữ liệu hóa thạch được tìm thấy.
Quá trình phát triển loài nấm
Từ những hóa thạch đầu tiên của loài nấm được phát hiện trên đá Rhynie. Loài nấm đã phát triển với số lượng nhiều hơn. Ước tính giới nấm có khoảng 1,5 triệu loài. Trong đó có khoảng 100.000 loài đã được phát hiện và miêu tả.
Loài nấm chủ yếu sống trên cạn. Nhiều loài sống được trên sa mạc. Những nơi có nồng độ muối cao hay nơi có phóng xạ ion hóa, thậm chí là trầm tích biển sâu. Tuy nhiên kích cỡ thực sự của giới nấm vẫn còn là điều bí ẩn.
Không có bất cứ một hệ thống phân loại giới nấm bậc cao nào được công nhận. Những tên gọi của loài nào thường thay đổi ở mọi cấp độ, từ loài trở đi.
.