Tang Diệp
(FoliumMori)
Tên Việt Nam: Lá dâu.
Tên Anh Văn: MulberryLeaf.
Tên khoa học: Morus alba L. , họ Dâu tằm (Moraceae).
Mô tả cây thuốc:
Tang diệp là lá cây dâu tằm, được trồng không chỉ lấy lá nuôi tằm lấy tơ dệt lụa mà cây dâu còn cho nhiều vị thuốc qúy. Trong Đông y lá dâu tên là Tang diệp, quả dâu là Tang thầm, vỏ rễ cây râu là Tang bạch bì, tầm gửi trên cây dâu là Tang ký sinh, tổ bọ ngựa trên cây dâu là Tang phiêu tiêu, cành dâu là Tang chi, sâu dâu cũng chữa được bệnh. Cây dâu có thể cao 10-15m nếu không thu hái thường xuyên. Lá mọc so le, hình bầu dục, nguyên hoặc chia 3 thùy, có lá kèm, đầu lá nhọn hoặc hơi tù. Phía cuống hơi tròn hoặc hơi bằng, mép có răng cưa to. Từ cuống lá tỏa ra 3 gân rõ rệt. Hoa đực mọc thành bông, có lá đài, 4 nhị (có khi 3). Hoa cái cũng mọc thành bông hay thành khối hình cầu, có 4 lá đài. Quả mọc trong các lá đài, màu đỏ, sau đen sẫm, ăn được, còn dùng làm thuốc hoặc ngâm rượu để uống, mùi thơm, vị chua ngọt
Cây Dâu
Bộ phận dùng: Là lá của cây dâu thực vật.
Thu hái Dược liệu: Lá thu vào mùa thu khi có sương, phơi nắng.
Tính vị: Vị ngọt, đắng, tính hàn.
Quy kinh: Vào kinh phế, can, thận.
Tác dụng của Tang diệp:
Phát tán phong nhiệt, thanh can minh mục, thanh phế chỉ khái. Dùng cho các trường hợp cảm mạo phong nhiệt, đau đầu, đau mắt đỏ, viêm khí phế quản, ho khan ít đờm, khát nước khô miệng.
Cách dùng và liều dùng:
Sắc uống, 5 ~ 9g, hoặc cho vào hòa, tán. Dùng ngòai sắc nước rửa mắt. Tang diệp chế mật có thể tăng cường tác dụng nhuận Phế cầm ho, cho nên Phế táo ho dùng nhiều Tang diệp chế mật.
Bài thuốc có Tang diệp:
+ Ra mồ hôi trộm ở trẻ em, ra mồ hôi ở bàn tay người lớn: Lá Dâu non nấu canh với tôm, tép hoặc dùng lá dâu bánh tẻ 12g, Cúc hoa, Liên kiều, Hạnh nhân đều 12g, Bạc hà, Cam thảo đều 4g, Cát cánh 8g, Lô căn 20g, sắc uống.
+ Dự phòng cảm cúm: Lá Dâu 12g, Cúc hoa 12g, Thảo quyết minh 8g sắc uống.
+ Mắt đau, viêm màng kết mạc cấp tính: Lá Dâu nấu nước xông vào mắt, lá Dâu bánh tẻ, rửa sạch, giã nát đắp, có thể làm tan huyết khi đau mắt đỏ sung huyết.
+ Huyết áp cao: Lá Dâu và hạt Ích mẫu nấu nước ngâm chân buổi tối 30-40 phút trước khi đi ngủ.
