Cây rẻ quạt là cây gì? Tác dụng của cây rẻ quạt chữa bệnh gì: đường hô hấp, viêm họng, chữa quai bị… Cách dùng cây rẻ quạt tốt, tránh tác dụng phụ tác hại của rẻ quạt. Cách sử dụng cây rẻ quạt chế biến ngâm nấu uống, bảo quản. Giá cây rẻ quạt bao nhiêu tiền 1kg? Hình ảnh cây rẻ quạt và đặc điểm nhận biết cây rẻ quạt.
Cây rẻ quạt là gì?
Cây rẻ quạt hay còn gọi xạ can, lưỡi đồng (danh pháp hai phần: Iris domestica) là một loài cây bụi thuộc họ Diên vĩ có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản.
Đặc điểm cây rẻ quạt
Cây rẻ quạt hay còn gọi là lưỡi đồng, xạ can, là thực vật thuộc họ Diên Vĩ . Rẻ quạt là loại thân thảo cao khoảng 0,5m với lá mảnh dẻ dài khoảng 30cm, rộng khoảng 2cm xen lẫn nhanh thành mặt phẳng và xòe ra như một chiếc quạt. Hoa mọc thường mọc theo cụm, bao hoa có 6 mảnh màu cam, vàng xem với đốm đỏ. Quả có hình dáng giống với trứng chim sẻ, màu đen bóng.
Cây rẻ quạt phân bố ở đâu?
Lưỡi đồng là thực vật sống hoang dại nhiều ở các vùng đồi núi trung du, ven suối, sườn núi, ven sông. Tại Việt Nam, luwoix đồng được tìm thấy nhiều tại Lào Cao, Hòa Bình, Lạng Sơn, Nghệ An, Cần Thơ, một số vùng núi tại Hà Nội,…
Tác dụng của cây rẻ quạt
Theo Đông y, rẻ quạt mang tính hàn, vị đắng, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, chỉ khái hóa đàm, tán kết tiêu viêm, lợi tiêu hóa, có thể hỗ trợ chữa được nhiều bệnh về họng.
Thân và rễ có chứa thành phần belamcandin, tectoridin, irisfloretin, shekanin. Cây có tác dụng hỗ trợ chữa viêm vọng, ho đờm, đau nhức tai, đau amidan, rối loạn tiêu hóa và một số lợi ích hỗ trợ chữa vết thương ngoài da.
Đẳng sâm có tác dụng chữa bệnh gì?
- Tác dụng điều trị viêm đau đường hô hấp trên: đau họng, viêm amidan, có đờm, viêm thanh quản…:
- Tác dụng trị ghẻ lở do trúng phải xạ độc
- Trị sốt rét lâu ngày
- Trị quai bị
- Trị khớp gối viêm, té ngã tổn thương
Tác dụng cây rẻ quạt làm long đờm
Theo y học cổ truyền, cây rẻ quạt có công dụng làm long đờm (loãng đờm), nhất là những trường hợp viêm nhiễm đường hô hấp trên bị tái phát do thời tiết, đặc biệt là vào mùa lạnh. Tuy nhiên, cần lưu ý, cây rẻ quạt không dùng với phụ nữ đang mang thai, người cho con bú. Không lạm dụng quá nhiều việc nhai lá sẽ dẫn đến phồng rộp niêm mạc miệng.
Bên cạnh đó, rễ cây rẻ quạt đem phơi khô rồi dùng nó nhai với chút muối ăn để sát trùng vòm họng. Làm vài ba lần như thế thì khỏi bệnh.
Xem thêm:
Cách dùng cây rẻ quạt
Cây rẻ quạt có thể sử dụng tất cả các bộ phận từ rễ, thân, lá đều có thể làm thuốc. Từ thân và rễ rửa sạch, cắt bỏ rễ con, ngâm nước gạo 1 – 2 ngày rồi thái mỏng, phơi hoặc sấy khô, ta được vị thuốc trong đông y gọi là xạ can.
Cách dùng cây rẻ quạt chữa viêm họng
Cách 1: Dùng riêng cây rẻ quạt
- Lấy rễ cây rẻ quạt khô nhai với chút muối ăn và nuốt nước mỗi ngày vài lần có tác dụng sát trùng vòm họng.
- Dùng 5 – 6g lá hoặc củ rẻ quạt khô sắc nước uống 2 – 3 lần trong ngày để chữa viêm họng.
- Giã nát lá cây rẻ quạt rồi pha với nước và lọc lấy nước cốt để uống.
- Thực hiện liên tục vào các buổi tối, khoảng 3 – 5 ngày sẽ giảm các triệu chứng viêm họng.
- Theo dân gian, khi bị viêm họng mạn tính, bạn lấy 1 củ rẻ quạt to cỡ ngón chân cái đem rửa sạch.
- Sau đó nướng chín và giã nát với 10g muối.
- Cho thuốc vào lọ kín. Mỗi ngày lấy thuốc ngậm và nhai nuốt cả xác lẫn nước 2 – 3 lần, dùng liên tục 3 – 5 ngày sẽ khỏi bệnh.
Cách 2: Kết hợp rẻ quạt với một số thảo dược
- Đem 5 – 6g củ rẻ quạt, 1 – 2 lá mạch môn, 1 – 2 củ sâm đại hành tươi, 1g cam thảo sắc lấy nước uống trong ngày
- Cho 10g rẻ quạt sắc với 10g sâm đại hành lấy nước uống khi còn ấm.
- Dùng 8g rễ rẻ quạt khô, 8g dây cam thảo tươi, 8g hạt đậu chiều sao vàng, 10g sài đất khô nấu với 400ml nước đến khi còn lại khoảng 100ml thì chia uống hết trong ngày.
- Dùng bài thuốc gồm: 4 g rẻ quạt, 8 g cỏ nhọ nồi, 8 g tang bạch bì, 8 g bạc hà, 12g kim ngân, 12g sinh địa, 12g huyền sâm, 16 g kinh giới sắc uống mỗi ngày 1 thang. Mỗi lần uống khoảng 1 muỗng canh
Cách sử dụng rẻ quạt chữa quai bị
Chuẩn bị 15g xạ can, sắc nước uống. Sau đó chia làm nhiều lần trong ngày. Có thể thêm đường hoặc mật ong cho dễ uống. Đồng thời dùng lá giã nhuyễn đắp vào chỗ đau
Cách dùng rẻ quạt chữa ho nhiều đờm do nắng nóng
Chuẩn bị xạ can 8 – 10g. Sau đó sắc với nước. Chia thành nhiều lần uống trong ngày, nếu khó uống có thể hòa thêm đường và mật ong. Sẽ tốt hơn nếu kết hợp với sâm đại hành và mạn môn
Xem thêm:
Rẻ quạt chữa bệnh về đường hô hấp như thế nào? – Sức khỏe đời sống
Hình ảnh cây rẻ quạt
Hình dáng mảnh dẻ, hoa và quả đẹp nên rẻ quạt được nuôi trồng như một cây kiểng trong vườn. Ngoài ra, rẻ quạt còn được y học cổ truyền nghiên cứu và ứng dụng làm thuốc hỗ trợ chữa bệnh.
Giá cây rẻ quạt
- Giá bán xạ can khô: 190.000đồng/kg
- Giá bán rễ rẻ quạt: 400.000đồng/kg
- Cây rẻ quạt có giá: 30.000đồng/cây
Xem thêm: