Củ mạch môn là củ gì? Tác dụng của củ mạch môn chữa bệnh gì: điều trị bệnh lao phổi, viêm phế quản, cầm máu… Cách dùng củ mạch môn tốt nhất và tránh tác dụng phụ của củ mạch môn. Cách sử dụng củ mạch môn chữa bệnh như thế nào? Giá bán củ mạch môn bao nhiêu tiền 1kg, mua ở đâu đảm bảo? Hình ảnh củ mạch môn.
Tác dụng chữa bệnh của củ mạch môn và cách dùng củ mạch môn chữa bệnh
Củ mạch môn là gì?
Củ mạch môn từ lâu đã được sử dụng trong các bài thuốc đông y điều trị các bệnh về khí quản. Mạch môn được sử dụng chủ yếu dưới dạng phơi khô hoặc sấy sau đó sắc lấy nước uống.
Đặc điểm của củ mạch môn
Mạch môn được sử dụng từ lâu đời trong y học cổ truyền Trung Hoa. Các bài thuốc sử dụng loại dược liệu này dần dần lưu truyền khắp các nước Á Đông, trong đó có Việt Nam. Theo Đông y, vị thuốc này còn được gọi là thốn đông, mạch đông, lan tiên. Tên khoa học của mạch môn là Ophiopogon japonicus Wall. Họ khoa học của vị thuốc này là mạch môn đông (haemodoraceae).
Cây mạch môn được trồng ở nhiều vùng đồi núi của các nước nhiệt đới. Tại Việt Nam, có thể tìm thấy mạch môn mọc hoang ở nhiều nơi. Hiện nay, nhiều khu vực tại các tỉnh Hưng Yên, Bắc Giang, Hà Nam, Nghệ An đã tiến hành trồng tập trung mạch môn để làm thuốc chữa bệnh.
Đặc điểm của củ mạch môn là gì và có công dụng với sức khỏe ra sao
Khu vực trồng mạch môn dược liệu
Hình ảnh củ mạch môn
Mạch môn – lan tiên là loại cây thân thảo, dược liệu quý trong đông y. Cây này sống được nhiều năm, cao từ 10 – 40cm. Bộ phận được khai thác dùng làm thuốc của mạch môn là củ – phát triển từ chùm rễ. Củ lan tiên có hình dáng giống đồ vuốt vải, giữa thân mập tròn, dẹt ở 2 đầu. Lá mạch môn mọc từ gốc, có dạng hẹp dài và có bẹ. Cán lá có hoa mọc từ các kẽ, màu xanh lơ nhạt. Quả mạch môn căng mọng, có màu tím đen, mỗi quả có từ 1 – 2 hạt.
Bộ phận được dùng làm thuốc của cây dược liệu này là củ già phát triển từ rễ cây. Củ có kích thước to bằng đầu đũa, mềm ngọt, không mốc. Vỏ củ có màu trắng vàng. Những củ quá non hoặc cứng, có vị đắng thì không nên sử dụng. Mùa thu hoạch mạch môn là vào tầm tháng 7, tháng 8 hàng năm. Rễ mạch môn rất dễ nhầm lẫn với rễ của cây đạm trúc diệp. Vì vậy, chỉ những người có hiểu biết rõ về thực vật và dược liệu mới có thể phân biệt được từ cái nhìn đầu tiên.
Hình ảnh mạch môn sau khi đã làm sạch và rút lõi
Tác dụng chữa bệnh của củ mạch môn
Mạch môn được dùng nhiều trong các bài thuốc đông y điều trị các chứng bệnh về khí huyết. Người ta rất ít khi sử dụng riêng mạch môn mà phải kết hợp với các vị thuốc phù hợp để mang lại hiệu quả.
Cách bào chế củ mạch môn làm thuốc
Để làm thuốc chữa bệnh, người ta sẽ chọn lựa những củ có tuổi đời ít nhất khoảng 1 năm. Tiếp đó, tiến hành sơ chế mạch môn theo cách sử dụng sau đây:
- Rửa sạch củ, ngâm nước nóng cho mềm sau đó rút bỏ lõi
- Để ráo nước, sao khô, để nguội và lặp lại khoảng 3 – 4 lần cho tới khi mạch môn khô giòn
- Tán thành bột mềm mịn dùng làm thuốc
Củ mạch môn chữa được những bệnh gì?
Theo Đông y, mạch môn có vị ngọt, hơi đắng, tính hàn. Mạch môn thuộc vào kinh thủ thái âm phế, vị tâm. Các thầy thuốc đông y chỉ ra một số chứng bệnh mà mạch môn điều trị hiệu quả như:
- Trị cường âm ích tinh, an ngũ tạng, bồi bổ cơ thể, tăng cân
- An thần, thanh tâm, nhuận phế
- Thanh nhiệt giải độc, giảm phù thũng ở mặt và tay chân
- Chữa trị chứng hồi hộp, lo sợ, tinh thần hoảng loạn và cải thiện trí nhớ
- Điều trị chứng bệnh ho ra máu, khô miệng, táo bón ở phụ nữ sau sinh và người cao tuổi.
Thường chỉ có củ của cây mạch môn mới được dùng làm thuốc
Xem thêm:
Cách dùng củ mạch môn chữa bệnh như thế nào?
Theo y học cổ truyền, có một số bài thuốc chữa bệnh từ củ mạch môn sau đây:
- Dùng mạch môn điều trị lao phổi, viêm phế quản mãn tính, viêm họng mãn tính. Kết hợp 20g mạch môn với bán hạ chế, đẳng sâm, cam thảo, đại táo, ngạch mễ. Đem các vị thuốc này sắc lấy nước uống khoảng 2 bát/ngày. Duy trì bài thuốc này ít nhất 10 ngày để đánh giá hiệu quả điều trị bệnh.
- Dùng mạch môn điều trị chứng thổ huyết, chảy máu cam. Kết hợp 480g mạch môn tươi, ép lấy nước cốt. Tiếp đó, pha nước cốt mạch môn với nửa thìa mật ong chia làm 2 lần uống hàng ngày.
- Dùng mạch môn chữa chứng chảy máu chân răng. Sắc khoảng 20g mạch môn, 20g sinh địa lấy khoảng 2 bát thuốc uống hàng ngày.
- Điều trị chứng táo bón bằng mạch môn: Sử dụng các vị thuốc mạch môn, ngọc trúc, hà thủ ô, đương quy, thục địa, sinh địa, hoài sơn, phục linh, nữ trinh tử, thiên hoa phấn, bạch thược, chích thảo. Tất cả đem sắc lấy nước uống, chia thành 3 bữa uống sau ăn no.
- Hỗ trợ điều trị chứng suy tim, huyết áp thấp: dùng mạch môn kết hợp với nhân sâm, ngũ vị tử. Bài thuốc này có tác dụng bồi bổ khí huyết, dưỡng mạch, an tâm.
Một thang thuốc có sử dụng mạch môn
Xem thêm: Tác dụng chữa bệnh của cây mạch môn – VTV
Giá bán củ mạch môn bao nhiêu tiền 1kg?
Hiện nay, bạn có thể tìm mua củ mạch môn tại những nơi có bán thuốc đông y. Tuy nhiên, nếu bạn không tìm hiểu kỹ và thận trọng khi mua thuốc thì dễ mua phải thuốc kém chất lượng. Bởi có quá nhiều cơ sở bán thuốc đông y kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Vì vậy, để mua được mạch môn làm thuốc chất lượng tốt, bạn cần tìm hiểu thật kỹ. Bạn nên tìm mua ở những cơ sở đông y được cấp phép, có uy tín để mua được thuốc chất lượng tốt nhất. Giá bán vị thuốc này hiện nay dao động khoảng 160.000 – 170.000đ/kg.
Xem thêm:
