Cà độc dược (cà diên) là gì? Tác dụng, công dụng của cà độc dược: Trị ho, hen suyễn, giảm đau, chống say tàu xe… Cách dùng cà diên tốt, tránh tác dụng phụ, tác hại. Cách sử dụng cà độc dược chế biến, sắc nấu và liều lượng. Dùng cà diên nhiều có tốt không? Lưu ý sử dụng cà diên. Đặc điểm nhận biết cà lục dược.
Cà độc dược là gì?
Cà độc dược hay còn gọi là cà diên, sùa tùa (H’mông), cà lục lược (Tày), mạn đà la, hìa kía piếu (Dao). Đây là loại cây thường moc dại ở ven đường, bãi hoang. Nhiều người còn trồng cà độc dược để làm cảnh. Theo Đông y và nghiên cứu khoa học, loài cây này có tác dụng nhất định trong điều trị bệnh.
Ở nước ta cà độc dược có 3 loại:
- Cây cà lục dược với hoa trắng thân xanh, cành xanh
- Cà lục dược có hoa đốm tím, thân xanh và cành tím
- Dạng lai của 2 dạng trên.
Đặc điểm nhận biết cà diên:
- Cây thảo cao đến 2m, sống hằng năm
- Phần gốc của thân hoá gỗ.
- Thân và cành non màu xanh lục hay tím, có nhiều lông tơ ngắn
- Lá đơn, mọc so le. Phiến lá nguyên, hình trứng nhọn, gốc phiến lá không đều.
- Hoa to, mọc đứng, thường đơn độc, ít khi xếp từng đôi ở nách lá. Đài hoa liền nhau, hình ống, màu xanh, phía trên có 5 răng. Cánh hoa màu trắng, dính liền với nhau thành hình phễu dài đến 20cm
- Quả hình cầu, màu lục, đường kính 3cm. Mặt ngoài của quả có nhiều gai mềm mỏng. Quả khi chín nở làm 4 mảnh.
- Hạt nhiều, nhăn nheo, màu nâu nhạt.
Tác dụng của cà độc dược chữa bệnh gì?
Cà độc dược chữa được những bệnh gì? Công dụng, tác dụng của diên như thế nào? Đây là thắc mắc của nhiều người tiêu dùng. Dựa vào dược tính, cà diên được sử dụng nhiều trong các bài thuốc chữa các bệnh thường gặp như: Chống say xe, say sóng, giảm đau nhức do mụn nhọt…
Công dụng của cà diên trong Đông y
Theo Đông y, cà diên có vị cay, tính ôn và có độc. Thảo dược này thường được sử dụng trong các bài thuốc:
- Khử phong thấp
- Chữa hen suyễn. Được dùng để chữa ho, hen
- Chống co thắt trong bệnh dạ dày và ruột, cắt cơn đa
- Say sóng hoặc nôn khi đi tàu xe.
- Dùng ngoài, đắp mụn nhọt để giảm đau nhức.
- Điều trị đau dây thần kinh toạ, đau răng..
Nhiều người thường dùng lá cà lục dược cuộn thành điếu hoặc thái nhỏ vấn thành điếu để hút. Cách làm này có công dụng chữa hen suyễn, chữa ho. Hoặc nhiều người hơn nóng lá đắp vào chỗ đau nhức, tê thấp. Chúng còn dược phơi khô, tán bột mịn để sử dụng.
Tác dụng của cà độc dược trong nghiên cứu khoa học
Trong lá cà diên có chứa Alcaloid (scopolamin, hyoscyamin, atropin). Các chất này có tác dụng ức chế cơ trơn và tuyến tiết. Tuy nhiên, chúng có tác dụng ngoại biên kém. Khi sử dụng không khoa học cơ thể gây giãn đồn tử trong thời gian ngắn.
Thành phần dược chất trong cà diên có khả năng ức chế thần kinh rõ. Do đó, chúng thường được dùng làm chất gây mê, chữa động kinh hay tình trạng co giật ở bệnh Parkinson.
Các nghiên cứu khoa học cũng chứng minh, cà diên có tác dụng tốt trong điều trị ho, hen suyễn, giảm đau, hoặc chống say tàu xe, chữa mụn nhọt.
Tác dụng phụ của cà độc dược
Các nhà khoa học tìm ra, trong hoam thân và lá của cà diên chứa chất atropin. Chất này được liệt vào nhóm độc bảng A. Do vậy, nếu muốn sử dụng nhất định phải có sự chỉ định của bác sỹ hoặc lương y có kinh nghiệm. Việc tự ý sử dụng có thể gây ngộ độc, thậm chí gây tử vong. Mức độ ngộ độc phụ thuộc phần lớn vào liều lượng dùng thảo được. Nếu liều lượng thấp, người bệnh có thể xuất hiện một số biểu hiện ngộ độc nhẹ như:
- Hơi khô miện
- Giảm tiết mồ hôi
- Nhịp chậm
Liều cao hơn gây:
- Nhịp tim nhanh
- Giãn đồng tử
- Da khô nóng đỏ
- Ảo giác, mê sảng và hôn mê.
Các bác sỹ khuyên rằng, người có thể lực yếu tuyệt đối không nên sử dụng cà độc dược. Nếu sử dụng xuất hiện các triệu chứng ngộ độc, cần dừng ngay lập tức và đến bệnh viện thăm khám.
Cách dùng cà độc dược chữa bệnh tốt
Một số bài thuốc chữa bệnh với cà diên
Làm thế nào để sử dụng cà lục dược tốt, thu hiệu quả chữa bệnh cao, tránh tác dụng phụ? Dưới đây là một số bài thuốc với cà độc dược bạn có thể tham khảo:
- Điều trị ho, hen suyễn: Lấy lá cà lục dược thái nhỏ (Như thái thuốc lá) phơi khô. Hút hàng ngày với liều lượng khoảng 1g/ngày. Lưu ý: Cách này vẫn có nguy cơ say, ngộ độc. Nếu có hiện tượng ngộ độc phải ngừng sử dụng ngay.
- Điều trị đau nhức xương khớp: Dùng lá, hoa, rễ, cành ngâm rượu. Rượu cà lục dược được dùng làm thuốc xoa bóp ở những chỗ bị đau nhức xương. Sau một thời gian sử dụng, người dùng có thể thấy hiệu quả giảm đau rõ rệt của rượu cà lục dược.
- Điều trị đau thần kinh tọa: Lấy lá cà lục dược tươi hơ nóng. Đắp vào vùng bị đau nhức. Mỗi ngày tiến hành đắp 1 lần. Duy trì đắp liên tục trong vòng 1 tuần, bạn sẽ thấy tác dụng hiệu quả.
Lưu ý sử dụng cà diên tránh tác dụng phụ
- Cà lục dược có độc, nên thận trọng khi dùng uống. Khi có dấu hiệu ngộ độc, nôn mửa phải tiến hành các biện pháp để giải độc ngay.
- Không tự ý sử dụng quả cà lục dược. Đây là phần có tính độc rất cao. Muốn sử dụng nên tham khảo những người có kiến thức chuyên sâu về Đông y hoặc lương y có kinh nghiệm, tay nghề cao.
- Cách giải độc cà độc dược: Lấy 2 thìa đường, 10g cam thảo miếng. Hãm với 200ml nước nóng, thổi nguội cho người bệnh uống khi có dấu hiệu ngộ độc.
Xem thêm:
Không tự ý dùng cà diên – Báo sức khỏe và đời sống
Xem thêm:
Hình ảnh cây cà độc dược
Giá cà độc dược trên thị trường
Giá cà độc dược bao nhiêu tiền 1kg? Cà độc dược được bán với nhiều mức giá khác nhau trên thị trường.
Video về cà độc dược:
Tìm hiểu về cà độc dược
Xem thêm: