Cây đỗ trọng cho vỏ cây là vị thuốc bổ thận, mạnh gân cốt, chữa đau lưng, mỏi gối, di tinh, đái đêm, liệt dương, phụ nữ có thai, động thai…
Tên khoa học: Eucommia ulmoides.
Cây đỗ trong được dùng rất nhiều trong y học cổ truyền. Bộ phận sử dụng là vỏ cây, là vị thuốc bổ thận, mạnh gân cốt, chữa đau lưng, mỏi gối, di tinh, đái đêm, liệt dương, phụ nữ có thai, động thai, cao huyết áp…
Thành Phần Hóa Học:
+ Gutta – Percha, Alcaloids, Glycoside, Potassium, Vitamin C.
+ Syringaresinol, Pinoresinol, Epipinoresinol, 1- Hydroxypinoresinol, Erythro-Dihydroxydehydrodiconiferyl Alcohol, Medioresinol .
+ Ulmoprenol.
+ Vanilic acid, Ursolic acid, Sitosterol, Daucosterol.
+ Augoside, Harpagide acetate.
Nhiều nghiên cứu khoa học trên lâm sàng cho thấy:
Cây đỗ trọng có tác dụng
- Hạ huyết áp do làm giãn cơ trơn mạch máu, tuy nhiên tác dụng ngắn.
- Hạ Cholesterot huyết thanh, dãn mạch, tăng lưu lượng máu của động mạch vành.
- Kháng viêm, ức chế một số chủng vi khuẩn, tăng cường chức năng vỏ tuyến thượng thận.
- Chống co giật và giảm đau.
- Tăng tính miễn dịch của cơ thể.
- Rút ngắn thời gian chảy máu và tác dụng lợi tiểu.
Theo đông y:
Đỗ trọng có vị ngọt hơi cay, tính ôn; vào kinh can và thận.
Có tác dụng ôn thận, tráng dương, làm khỏe gân cốt, an thai, hạ huyết áp, giảm cholesterol trong máu, trấn tĩnh giảm đau, khôi phục công năng co bóp bình thường của tử cung, tăng cường miễn dịch, lợi niệu chống viêm.
Dùng cho các trường hợp can thận bất túc, đau đầu, hoa mắt chóng mặt ù tai, điếc tai, đau lưng mỏi gối, liệt dương, di tinh di niệu; phụ nữ có thai cơ thể suy nhược, động thai doạ sảy thai; tăng huyết áp.
Liều dùng: 12 – 20g, sao với nước muối. Dùng nhiều có thể đến 63 – 125g.
Bộ phận dùng: vỏ thân đã phơi hoặc sấy khô.
Một số bài thuốc từ cây đỗ trọng:
- Ôn thận tráng dương:
Dùng trong trường hợp thận hư, liệt dương, di tinh: lộc nhung 125g, đỗ trọng 250g, ngũ vị tử 63g, thục địa 500g, mạch môn 250g, sơn thù nhục 240g, thỏ ty tử 250g, ngưu tất 250g, câu kỷ tử 250g, sơn dược 250g. Tất cả nghiền thành bột mịn, luyện với mật làm hoàn. Ngày 2 lần, mỗi lần 12g, chiêu với nước muối nhạt.
- Chắc xương khoẻ lưng, trị thận hư, đau lưng, tứ chi mỏi:
Bài 1: đỗ trọng 16g, ngưu tất 16g, thỏ ty tử 16g, nhục thung dung 16g, hồ lô ba 16g, nhục quế 8g, bổ cốt chỉ 16g, đương quy 16g, tỳ giải 16g, bạch tật lê 16g, phòng phong 16g, bồ dục lợn 1 đôi. Bồ dục lợn đun chín, nghiền nát, sấy khô. Nghiền các dược liệu khác thành bột mịn, trộn với bột bồ dục lợn, nghiền lại, luyện với mật làm hoàn. Ngày 2 lần, mỗi lần 12g, chiêu với nước đun sôi.
Bài 2: đỗ trọng 12g, đan sâm 12g, xuyên khung 6g, quế tâm 4g, tế tân 6g. Ngâm rượu uống.
- Cố kinh an thai: Dùng trong trường hợp phụ nữ có thai người yếu, thai không an, có nguy cơ sảy thai, trụy thai:
Bài 1: sinh đỗ trọng (đỗ trọng sống) 63g, xuyên tục đoạn 12g, sơn dược 12g, cam thảo 4g, đại táo 40 quả. Sắc uống.
Bài 2: đỗ trọng (sao) 20g, tục đoạn 20g, tang ký sinh 20g, bạch truật 20g, a giao 12g, đương quy 12g, thỏ ty tử 4g. Sắc uống.
Lưu ý:
Người âm hư có nhiệt không được dùng.
Trên thị trường có nhiều vị thuốc mang tên đỗ trọng nam. Vị thuốc này có thể lấy từ cây đỗ trọng nam (Paramerria glandulifera Benth.), họ trúc đào (Apocynaceae); vỏ cây san hô (Jatropha multifida L.),họ thầu dầu (Euphorbiaceae); vỏ cây cao su (Hevea brasilenssis (HBK.) Muell. – Arg.), họ thầu dầu (Euphorbiaceae). Hiện nay, chưa có công trình nghiên cứu tác dụng của các vị thuốc này để thay cho đỗ trọng. Cần chú ý khi sử dụng.
Mua bán dược liệu:
Giá bán tham khảo: 200-250k/kg.
